Các tội phạm chức vụ

Trong hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam, tội phạm chức vụ là những hành vi vi phạm pháp luật do những người có chức vụ, quyền hạn thực hiện trong khi thi hành công vụ. Những hành vi này không chỉ gây thiệt hại về vật chất mà còn làm suy yếu lòng tin của người dân vào cơ quan nhà nước.

Bài viết này sẽ đi sâu vào các loại tội phạm chức vụ phổ biến, tác động của chúng và cách thức mà pháp luật Việt Nam điều chỉnh để ngăn chặn và xử lý những hành vi này.

1. Thế nào là tội phạm chức vụ ?

Các tội phạm về chức vụ là những hành vi xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức do người có chức vụ thực hiện trong khi thực hiện công vụ, nhiệm vụ.

Người có chức vụ là người do bổ nhiệm, do bầu cử, do hợp đồng hoặc do một hình thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực hiện một nhiệm vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện công vụ, nhiệm vụ.

2. Các tội phạm chức vụ

Các tội phạm chức vụ được quy định tại Chương 23 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. 14 tội danh được chia thành 2 nhóm: nhóm tội tham nhũng (nhận hối lộ, trục lợi…) và nhóm tội liên quan tới tham nhũng (đưa hối lộ), thiếu trách nhiệm gây hậu quả…

a)     Nhóm các tội tham nhũng

Nhóm này gồm các tội danh sau, được quy định tại 7 điều luật như sau:

Điều 353: Tội tham ô tài sản

Điều 354: Tội nhận hối lộ

Điều 355: Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản

Điều 356: Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ

Điều 357: Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ

Điều 358: Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi

Điều 359: Tội giả mạo trong công tác

b)    Nhóm các tội khác

Nhóm này gồm các tội danh sau, được quy định tại 7 điều luật như sau:

Điều 360: Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng366

Điều 361: Tội cố ý làm lộ bí mật công tác; tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy tài liệu bí mật công tác

Điều 362: Tội vô ý làm lộ bí mật công tác; tội làm mất tài liệu bí mật công tác

Điều 363: Tội đào nhiệm

Điều 364: Tội đưa hối lộ

Điều 365: Tội môi giới hối lộ

Điều 366: Tội lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi

3. Đặc điểm của loại vụ án tội phạm chức vụ:

Đặc điểm của loại vụ án tội phạm chức vụ có thể được đúc kết như sau:

• Vụ án tội phạm chức vụ xảy ra thường có các nguyên nhân sơ hở về pháp luật, việc quản lý, kiểm tra, giám sát bị buông lỏng, sự yếu kém về năng lực, trình độ và phẩm chất của người có chức vụ, quyền hạn được giao trách nhiệm quản lý tài sản; thường gắn với các hành vi vi phạm khác như cố ý làm trái, buôn lậu…
• Tính chất của các vụ án tội phạm chức vụ ngày càng nghiêm trọng, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, xảo quyệt, hình thành có tố chức, đường dây, dùng cả phương tiện của nhà nước đế thực hiện tội phạm.
• Việc điều tra, truy tố và xét xử các vụ án về tội phạm chức vụ thường kéo dài, gặp nhiều khó khăn trong việc chứng minh tội phạm.
• Các vụ án tội phạm chức vụ thường do người có chức vụ, quyền hạn, có nhiệm vụ quản lý tài sản thực hiện nên việc xử lý liên quan nhiều cấp, nhiều ngành, vướng mắc qua nhiều tầng nấc.

Kết Luận

Tội phạm chức vụ là một vấn đề nghiêm trọng, gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của đất nước và lòng tin của người dân vào hệ thống chính trị, pháp luật. Việc hiểu rõ các loại tội phạm chức vụ và các biện pháp pháp lý để đối phó với chúng là rất quan trọng.

Để nâng cao hiệu quả phòng chống tội phạm chức vụ, cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường năng lực của các cơ quan thực thi pháp luật, và nâng cao ý thức trách nhiệm của từng cá nhân trong xã hội.

HÃY LIÊN HỆ VỚI LUẬT THÁI AN ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN VÀ HỖ TRỢ VỀ TỘI PHẠM CHỨC VỤ