Thừa kế: Vấn đề lớn của mọi nhà

Thừa kế là quá trình mà thông qua đó, quyền và nghĩa vụ về tài sản và quyền lợi khác của người đã mất được chuyển nhượng cho một hoặc nhiều người khác. Trong bối cảnh xã hội và pháp luật, thừa kế đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm sự tiếp nối và ổn định tài sản.

Tài sản để lại được gọi là di sản thừa kế.“Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.” – Điều 612 Bộ luật Dân sự. Di sản thừa kế bao gồm:

• Tài sản cá nhân, tư liệu sản xuất, vốn đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh, nhà ở, tài sản được tặng cho hoặc thừa kế, trái phiếu, cổ phiếu, tiền tiết kiệm gửi tổ chức tín dụng, các thu nhập khác;
• Phần tài sản của người chết trong khối tài sản chung với người khác (sở hữu chung biệt thự, cửa hàng, tầu thuyền…)
• Quyền tài sản: đòi tài sản cho vay (đòi nợ), đòi bồi thường thiệt hại theo hợp đồng hoặc ngoài hợp đồng, quyền tác giả…
• Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất…Trong trường hợp di sản để lại là đất đai, nhà ở hoặc các tài sản khác, thì ngoài Bộ luật Dân sự, quan hệ thừa kế tài sản còn được điều chỉnh bởi Luật đất đai, Luật nhà ở, Luật Hôn nhân và gia đình để xác định phần di sản, quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp tài sản của người chết.

Có rất nhiều vấn đề pháp lý về thừa kế cần quan tâm, đó là:

• Quyền thừa kế
• Thời điểm và địa điểm mở thừa kế
• Di sản thừa kế
• Người thừa kế di sản
• Phân chia di sản thừa kế
• Thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế
• Nghĩa vụ tài sản do người chết để lại
• Quản lý di sản thừa kế, quyền và nghĩa vụ của người quản lý di sản
• Thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế
• Ai không được quyền hưởng di sản thừa kế
• Thời hiệu thừa kế theo quy định của pháp luật
• …

Xem thêm:

Quy định chung về thừa kế

Di chúc là bản tuyên bố về ý định chia sẻ tài sản sau khi mất. Để lập di chúc hợp pháp, người lập cần tuân thủ các quy định của pháp luật, như việc phải có chứng kiến. Nội dung di chúc thường ghi rõ về cách phân chia tài sản, người thừa kế và nguyện vọng riêng của người lập di chúc.

Các vấn đề cần quan tâm khi thừa kế theo di chúc là:

• Di chúc cần tuân thủ hình thức nào?
• Lập di chúc thế nào là đúng với quy định pháp luật?
• Nội dung chính của bản di chúc bao gồm những gì?
• Việc chỉ định người thừa kế ?
• Ai bị truất quyền hưởng di sản?
• Hiểu thế nào về phần di sản cho từng người thừa kế
• Phân chia di sản để tặng cho, thờ cúng như thế nào?
• Người thừa kế có những nghĩa vụ gì?
• Quy định pháp luật về người giữ di chúc, người quản lý di sản và người phân chia di sản
• Di chúc có thể bị sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc huỷ bỏ thế nào?
• Lập di chúc chung của vợ chồng
• Sửa đổi, bổ sung, thay thế, huỷ bỏ di chúc chung của vợ chồng
• Lưu trữ di chúc
• Hiệu lực của di chúc khi nào?
• Thủ tục công bố di chúc thế nào?
• Ai là người giải thích nội dung di chúc?

Xem thêm tại bài viết sau:

Lập di chúc: Tất cả những điều cần biết

Khi không có di chúc hoặc di chúc không hợp lệ, tài sản sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật. Thứ tự ưu tiên thường là vợ/chồng, con cái, cha mẹ và sau đó là các người thân khác. Người thừa kế theo pháp luật có nghĩa vụ giữ gìn và sử dụng tài sản một cách hợp lý.

Các vấn đề cần quan tâm khi thừa kế theo di chúc là:

• Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
• Người thừa kế theo pháp luật là ai?
• Khi nào xảy ra thừa kế thế vị ?
• Việc thừa kế giữa con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi và cha đẻ, mẹ đẻ hoặc việc thừa kế giữa con riêng và bố dượng, mẹ kế thế nào?
• Thừa kế khi vợ, chồng đã chia tài sản chung, đang xin ly hôn hoặc đã kết hôn với người khác thế nào?

Chi tiết có tại bài viết:

Thừa kế theo pháp luật – những điều quan trọng không thể bỏ qua !

Thừa kế không chỉ đơn thuần là việc nhận tài sản, tuân thủ các bước như sau:

• Xác định thời điểm mở thừa kế: Di sản có thể được phân chia từ thời điểm người để lại di sản qua đời.
• Xác minh di chúc: Kiểm tra tính hợp pháp của di chúc (nếu có), bao gồm nội dung và hình thức theo quy định pháp luật.
• Xác định người thừa kế: Dựa trên di chúc hoặc theo quy định pháp luật nếu không có di chúc.
• Chuẩn bị hồ sơ thừa kế: Chuẩn bị các giấy tờ cần thiết như giấy chứng tử, di chúc, giấy tờ tài sản, hồ sơ nhân thân…
• Nộp hồ sơ thừa kế: Việc nộp hồ sơ được tiến hành tại tổ chức hành nghề công chứng để đảm bảo tính pháp lý.
• Niêm yết thông báo thừa kế: Niêm yết thông báo về thừa kế tại UBND xã/phường nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản.
• Khai nhận và phân chia di sản: Các đồng thừa kế (các bên) thỏa thuận và ký văn bản thừa kế hoặc yêu cầu Tòa án phân chia di sản.
• Sang tên tài sản: Thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu cho tài sản thừa kế mà theo quy định phải đăng ký.

Quy trình thừa kế này giúp đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong việc phân chia di sản/khai nhận di sản thừa kế.

Xem thêm: 

• THỦ TỤC KHAI NHẬN THỪA KẾ

• Xác định quyền thừa kế: Kiểm tra tính hợp pháp của người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
• Xác minh tính hợp pháp của di chúc: Xem xét nội dung, hình thức, điều kiện lập di chúc có phù hợp với quy định pháp luật hay không.
• Giải quyết tranh chấp phân chia di sản: Xử lý mâu thuẫn về việc chia tài sản giữa các đồng thừa kế, đảm bảo sự công bằng và đúng quy định.
• Tranh chấp về quyền sở hữu tài sản thừa kế: Làm rõ tranh chấp về quyền sở hữu đối với tài sản thừa kế như đất đai, nhà ở, ô-tô, xe máy, sổ tiết kiệm, cổ phiếu, các đối tượng sở hữu công nghiệp….
• Hòa giải, đàm phán giữa các bên: Ưu tiên giải pháp hòa giải trước khi đưa vụ việc ra tòa án.
• Khởi kiện ra tòa án: Khi hòa giải không thành, tiến hành khởi kiện để tòa án phân xử.
• Thi hành án: Giám sát quá trình thi hành quyết định hoặc bản án có hiệu lực của tòa án.

Những nội dung này đảm bảo tranh chấp thừa kế được giải quyết đúng pháp luật và bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho các bên.

Xem thêm:

Thừa kế tại Việt Nam là một chủ đề tương đối phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về pháp luật và sự cẩn trọng trong từng bước thực hiện. Từ việc lập di chúc hợp pháp, phân chia di sản đến giải quyết tranh chấp, mỗi giai đoạn đều cần tuân thủ quy định pháp lý chặt chẽ để bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng, sử dụng tư vấn pháp lý chuyên nghiệp và xử lý vấn đề một cách minh bạch, hợp lý là yếu tố then chốt giúp quá trình thừa kế diễn ra suôn sẻ, tránh được những mâu thuẫn và rủi ro không đáng có trong gia đình.

Liên hệ ngay với Công ty luật Thái An để được tư vấn thừa kế di sản hoặc giải quyết tranh chấp thừa kế một cách hiệu quả !