Tặng cho nhà ở: Quy định mới nhất theo Luật nhà ở 2023

Luật nhà ở 2023 vừa có hiệu lực vào ngày 01/08/2024 đã có nhiều quy định mới pháp luật nhà ở. Trong đó có giao dịch tặng cho nhà ở. Vậy pháp luật hiện nay quy định điều kiện tặng cho như thế nào? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

1. Tặng cho nhà ở là gì?

Nhà ở là công trình xây dựng dùng để ở và phục vụ nhu cầu sinh hoạt của gia đình, cá nhân. Đây là một loại tài sản.

Chủ sở hữu có quyền định đoạt tài sản bằng các quyền như: bán, trao đổi, cho vay, thừa kế và tặng cho.

Dựa vào Điều 457 Bộ luật dân sự 2015, có thể định nghĩa tặng cho nhà ở là sự thỏa thuận của các bên, theo đó bên tặng cho giao nhà ở của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng đồng ý nhận.

2. Điều kiện tặng cho nhà ở là gì?

2.1. Điều kiện về đối tượng được tặng cho là nhà ở

Nhà ở trong giao dịch tặng cho phải đáp ứng các điều kiện tại Điều 160 Luật nhà ở 2023:

• Có Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật;
• Không thuộc trường hợp đang có tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện về quyền sở hữu theo quy định của pháp luật về giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo;
• Đang trong thời hạn sở hữu nhà ở đối với trường hợp sở hữu nhà ở có thời hạn;
• Không bị kê biên để thi hành án hoặc để chấp hành quyết định hành chính đã có hiệu lực pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Không thuộc trường hợp bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, biện pháp ngăn chặn theo quyết định của Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Không thuộc trường hợp đã có quyết định thu hồi đất, có thông báo giải tỏa, phá dỡ nhà ở của cơ quan có thẩm quyền.

2.2. Điều kiện về hình thức đối với hợp đồng tặng cho nhà ở

Khi tiến hành tặng cho nhà thì phải lập hợp đồng tặng cho nhà ở và cần phải lưu ý những điều sau:

• Hợp đồng tặng cho nhà ở phải lập bằng văn bản;
• Hợp đồng phải được công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định pháp luật.

Xem thêm:

9 điều cần biết về Hợp đồng tặng cho nhà ở

2.3. Điều kiện tặng cho nhà ở thuộc sở hữu chung

Khoản 1 Điều 177 Luật nhà ở 2023 quy định tặng cho nhà thuộc sở hữu chung phải đáp ứng điều kiện sau:

Trường hợp nhà ở thuộc sở hữu chung hợp nhất

Sở hữu chung hợp nhất là sở hữu chung mà trong đó, phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu chung không được xác định đối với tài sản chung. Các chủ sở hữu chung hợp nhất có quyền, nghĩa vụ ngang nhau đối với tài sản thuộc sở hữu chung (điều 210 Bộ Luật dân sự 2015).

Trong trường hợp này thì khi tặng cho nhà ở phải được sự đồng ý bằng văn bản của tất cả các chủ sở hữu nhà ở.

Trường hợp nhà ở thuộc sở hữu chung theo phần

Sở hữu chung theo phần là sở hữu chung mà trong đó phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với tài sản chung. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền, nghĩa vụ đối với tài sản thuộc sở hữu chung tương ứng với phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. (điều 209 Bộ Luật dân sự 2015).

Trường hợp tặng cho nhà ở thuộc sở hữu chung theo phần thì chủ sở hữu nhà ở thuộc sở hữu chung theo phần chỉ được tặng cho phần nhà ở thuộc quyền sở hữu của mình.

2.4. Điều kiện tặng cho nhà ở đang cho thuê

Khoản 2 Điều 177 Luật nhà ở 2023 quy định tặng cho nhà đang cho thuê phải đáp ứng điều kiện sau:

• Chủ sở hữu nhà ở đang cho thuê phải thông báo bằng văn bản cho bên thuê nhà ở biết trước ít nhất 30 ngày về việc tặng cho nhà ở.
• Bên thuê nhà ở được tiếp tục thuê nhà ở đến hết thời hạn hợp đồng thuê nhà ở đã ký với bên tặng cho, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

3. Trình tự, thủ tục tặng cho nhà ở

3.1. Hồ sơ tặng cho nhà ở

Người tặng cho và bên nhận tặng cho nhà ở cần chuẩn bị bộ hồ sơ gồm có những giấy tờ sau:

• Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất và quyền sở hữu hợp pháp nhà ở đối với bên tặng cho;
• Đối với người độc thân: Giấy chứng nhận tình trạng hôn nhân. Đối với người đã kết hôn: Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn.
• Giấy khai sinh nếu các bên tặng cho có quan hệ gia đình như cha, mẹ, con, anh chị em ruột (căn cứ để miễn thuế thu nhập cá nhân đối với người tặng cho)
• Căn cước công dân, hộ chiếu còn hạn.
• Các tài liệu khác.

3.2. Trình tự, thủ tục tặng cho nhà ở

Bước 1: Lập hợp đồng tặng cho nhà ở

Bên tặng cho và bên nhận tặng cho đến văn phòng công chứng để ký hợp đồng tặng cho.

Công chứng viên kiểm tra hợp đồng tặng cho, giấy tờ liên quan để đảm bảo giao dịch tặng cho đúng quy định pháp luật.

Hai bên ký hợp tặng cho trước mặt công chứng viên.

Công chứng viên tiến hành chứng thực và đóng dấu trên hợp đồng tặng cho.

Bước 2: Kê khai thuế, lệ phí 

Hai bên tiến hành kê khai thuế, lệ phí sau khi hợp đồng tặng cho đã được công chứng:

• Đối với người nhận tặng cho: nộp lệ phí trước bạ.
• Đối với người tặng cho: nộp thuế thu nhập cá nhân.

Xem thêm:

Thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất: Các quy định mới nhất!

Tuy nhiên nếu giao dịch tặng cho giữa các thành viên trong gia đình thì được miễn phí 02 loại phí trên. Tặng cho giữa các thành viên trong gia đình gồm có:

• Vợ với chồng.
• Cha mẹ đẻ với con đẻ. Cha mẹ nuôi với con nuôi. Cha mẹ chồng với con dâu. Cha mẹ vợ với con rể.
• Ông bà nội, ông bà ngoại với cháu nội, cháu ngoại.
• Anh chị em ruột với nhau.

Bước 3: Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở

Sau khi hoàn tất nghĩa vụ nộp thuế, phí, hai bên đến văn phòng đăng ký đất đai để thực hiện sang tên.

Hồ sơ gồm có:

• Hợp đồng tặng cho nhà ở đã được công chứng, chứng thực.
• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở.
• Biên lai chứng nhận đã hoàn tất nộp thuế, phí.
• Căn cước công dân.

Sau khi kiểm tra hồ sơ hợp lệ, văn phòng đăng ký đất đai sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở cho bên được tặng cho.

Như vậy, quá trình hoàn tất thủ tục tặng cho nhà ở thông thường kéo dài từ 25-30 ngày. Tuy nhiên, nếu hồ sơ không hợp lệ, cơ quan nhà nước yêu cầu bổ sung, sửa đổi thì thời gian hoàn tất thủ tục sẽ kéo dài hơn.

4. Tặng cho nhà ở có điều kiện

Khoản 1  Điều 462 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về tặng cho tài sản có điều kiện như sau:

Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Nếu bên tặng cho yêu cầu thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho nhà ở và bên nhận tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ nhưng bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên tặng cho đã thực hiện.

Nếu điều kiện tặng cho thực hiện sau khi hoàn tất thủ tục tặng cho nhưng bên nhận không thực hiện nghĩa vụ thì bên tặng cho được quyền đòi lại nhà ở và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

5. Thông báo tặng cho nhà ở có khuyết tật

Điều 461 Bộ luật dân sự 2015 quy định nghĩa vụ thông báo khuyết tật của tài sản tặng cho. Theo đó, bên tặng cho phải thông báo để bên nhận tặng cho được biết về những khuyết tật đang có của tài sản. Trường hợp bên tặng cho không thông báo thì phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bên nhận tặng cho.

Nếu bên tặng cho không biết về khuyết tật của tài sản thì không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Tặng cho nhà ở là một giao dịch cần phải đáp ứng các điều kiện bắt buộc của pháp luật. Trường hợp vi phạm về mặt nội dung hay hình thức thì giao dịch tặng cho nhà ở sẽ không có hiệu lực. Từ đó phát sinh những thiệt hại cho bên tặng cho và bên nhận tặng cho.

Vì vậy, khách hàng cần nắm những nội dung trên bài viết trên để giao dịch tặng cho được tiến hành đúng quy định. Trường hợp cần một đơn vị tư vấn về pháp luật nhà ở hãy liên hệ với chúng tôi.

Luật Thái An là công ty luật tư vấn, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đất đai, nhà ở. Trong đó có dịch vụ tư vấn, thực hiện thủ tục tặng cho tài sản. Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết về thủ tục tặng cho nhà ở  một cách nhanh chóng và chính xác.