Biên bản phân chia thừa kế cần có nội dung gì?

Biên bản phân chia thừa kế (còn gọi là biên bản phân chia tài sản thừa kế) là một văn bản pháp lý quan trọng, được lập ra nhằm ghi nhận việc phân chia tài sản của người đã khuất cho những người thừa kế. Việc lập biên bản phân chia thừa kế rõ ràng và chi tiết có thể ngăn chặn những tranh chấp tiềm ẩn, đảm bảo sự hòa thuận trong gia đình, và bảo vệ quyền lợi của tất cả các thừa kế viên. Cũng tìm hiểu các vấn đề pháp lý liên quan đến biên bản phân chia thừa kế qua bài viết dưới đây của Công ty Luật Thái An

1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh quy định về biên bản phân chia thừa kế

Cơ sở pháp lý điều chỉnh quy định về biên bản phân chia thừa kế là các văn bản pháp luật sau đây:

2. Biên bản phân chia thừa kế là gì?

Biên bản phân chia thừa kế là một tài liệu pháp lý được lập ra để ghi nhận việc phân chia tài sản của người đã mất cho các thừa kế viên. Đây là văn bản quan trọng giúp đảm bảo quá trình phân chia tài sản diễn ra minh bạch, công bằng và hợp pháp theo quy định của pháp luật.

Trong biên bản phân chia thừa kế, các thông tin chi tiết về tài sản, các thừa kế viên, phương thức và tỷ lệ phân chia tài sản được ghi nhận rõ ràng. Biên bản này thường được lập với sự đồng thuận của tất cả các bên liên quan và có thể được chứng thực bởi công chứng viên để đảm bảo tính hợp pháp và tránh các tranh chấp về sau.

Biên bản phân chia thừa kế có thể được lập dựa trên di chúc của người để lại tài sản nếu có, hoặc theo quy định của pháp luật nếu không có di chúc. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của các thừa kế viên và đảm bảo việc quản lý, sử dụng tài sản thừa kế được thực hiện đúng đắn.

3. Tại sao cần biên bản phân chia thừa kế?

Trong cuộc sống, việc phân chia thừa kế là một vấn đề không thể tránh khỏi. Một biên bản phân chia thừa kế chi tiết và rõ ràng giúp tránh những xung đột, mâu thuẫn giữa các thành viên trong gia đình. Nó đảm bảo rằng tài sản được chia một cách công bằng và hợp pháp, tuân thủ các quy định của pháp luật hiện hành.

Khi phân chia thừa kế, có nhiều vấn đề có thể phát sinh như sự không đồng thuận giữa các thừa kế viên, thiếu minh bạch về giá trị tài sản, hoặc các tranh chấp liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của từng người. Những vấn đề này nếu không được giải quyết thỏa đáng có thể dẫn đến những mâu thuẫn lâu dài và gây ra sự chia rẽ trong gia đình.

Một biên bản phân chia thừa kế rõ ràng mang lại nhiều lợi ích như đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên, giúp quá trình phân chia tài sản diễn ra nhanh chóng và thuận lợi, đồng thời giảm thiểu khả năng xảy ra tranh chấp. Ngoài ra, nó còn giúp các thành viên trong gia đình hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó tạo sự đoàn kết và hòa thuận.

4. Các loại thừa kế và biên bản phân chia tương ứng

Thừa kế có thể được thực hiện theo hai cách chính: theo di chúc và theo pháp luật.

a. Lập biên bản phân chia tài sản thừa kế khi có di chúc

Trong trường hợp có di chúc, biên bản phân chia thừa kế cần tuân thủ các nội dung được ghi trong di chúc.

Di chúc là văn bản do người để lại tài sản lập ra, thể hiện ý chí của họ về việc phân chia tài sản sau khi qua đời. Biên bản phân chia thừa kế là văn bản lập sau khi người để lại tài sản đã qua đời, ghi nhận việc phân chia tài sản cho các thừa kế viên theo di chúc hoặc pháp luật.

Xem thêm:

Cách thừa kế theo di chúc

Biên bản phân chia thừa kế
Nội dung cần có trong Biên bản phân chia thừa kế – Nguồn: Luật Thái An

b. Lập biên bản phân chia tài sản thừa kế khi không có di chúc

Trong trường hợp không có di chúc, việc phân chia tài sản sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Theo quy định tại Điều 650, Bộ luật Dân sự năm 2015, thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong các trường hợp sau:

  •  Không có di chúc;
  •  Di chúc không hợp pháp;
  •  Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
  •  Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc nhưng không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Đồng thời, thừa kế theo pháp luật áp dụng với các phần di sản:

  •  Không được định đoạt trong di chúc;
  •  Có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;
  •  Có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc…

Việc phân chia di sản thừa kế theo pháp luật được quy định cụ thể tại Luật Công chứng. Theo đó, những người thừa kế theo pháp luật có thể thực hiện việc nhận thừa kế thông qua Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế.

  •  Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế: Những người thừa kế theo pháp luật có quyền yêu cầu công chứng Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Trong đó, người thừa kế có thể tặng cho toàn bộ hoặc một phần di sản mà mình được hưởng cho người thừa kế khác;
  •  Văn bản khai nhận di sản thừa kế: Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoăc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng Văn bản khai nhận di sản.

7. Quy trình lập Biên bản phân chia thừa kế 

Bước 1: Chuẩn bị giấy tờ

  •  Phiếu yêu cầu công chứng;
  •  Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người yêu cầu công chứng;
  •  Giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã chết…
  •  Dự thảo Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế (nếu có);
  •  Các giấy tờ nhân thân như chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu hoặc sổ hộ khẩu, sổ tạm trú… của người thừa kế;
  •  Các giấy tờ về tài sản như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe ô tô…
Sau khi nộp đủ giấy tờ, hồ sơ, Công chứng viên sẽ xem xét, kiểm tra. Nếu đầy đủ thì sẽ tiếp nhận, thụ lý và ghi vào sổ công chứng. Ngược lại nếu hồ sơ không đầy đủ thì người thừa kế sẽ được hướng dẫn và yêu cầu bổ sung. Nếu không có cơ sở giải quyết thì giải thích và từ chối tiếp nhận.

Bước 2: Niêm yết công khai

Việc niêm yết phải được tiến hành tại trụ sở của Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, thị trấn nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản với các nội dung như họ, tên người để lại di sản, người nhận thừa kế, quan hệ giữa người để lại di sản và người thừa kế, danh mục di sản thừa kế…

Thời gian niêm yết là 15 ngày.

Bước 3: Ký công chứng và trả kết quả

Sau khi nhận được kết quả niêm yết không có khiếu nại, tố cáo, tổ chức hành nghề công chứng sẽ hướng dẫn người thừa kế ký Văn bản khai nhận di sản hoặc Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.

Sau đó, Công chứng viên yêu cầu người thừa kế xuất trình bản chính các giấy tờ, hồ sơ đã nêu ở trên để kiểm tra, đối chiếu trước khi ký xác nhận vào lời chứng và từng trang của văn bản.

Khi hoàn tất hồ sơ, tổ chức hành nghề công chứng sẽ tiến hành thu phí, thù lao công chứng và trả lại bản chính của Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế cho người thừa kế.

Lưu ý: Phí công chứng được tính dựa trên giá trị di sản thừa kế nêu chi tiết tại Thông tư số 257/2016/TT-BTC; Thù lao công chứng do tổ chức hành nghề công chứng và người thừa kế thỏa thuận nhưng không được vượt quá mức trần thù lao do từng tỉnh quy định.

8. Nội dung cần có trong Biên bản phân chia thừa kế

Sau đây là những nội dung cần có trong Biên bản phân chia thừa kế

  • Thông tin về người để lại tài sản: Biên bản cần ghi rõ thông tin về người để lại tài sản bao gồm họ tên, ngày tháng năm sinh, ngày mất, và các thông tin liên quan khác.
  • Thông tin về người được thừa kế: Cần ghi rõ thông tin cá nhân của từng thừa kế viên, bao gồm họ tên, ngày tháng năm sinh, mối quan hệ với người để lại tài sản.
  • Mô tả chi tiết về tài sản thừa kế: Cần mô tả chi tiết các loại tài sản được thừa kế như nhà đất, tiền mặt, cổ phiếu, xe cộ, và các tài sản có giá trị khác.
  • Phương pháp phân chia tài sản: Biên bản cần ghi rõ phương pháp và tỷ lệ phân chia tài sản cho từng thừa kế viên. Các bên cần đồng thuận với phương pháp này trước khi ký vào biên bản.
  • Chữ ký của các bên liên quan và công chứng viên: Biên bản phải có chữ ký của tất cả các thừa kế viên và công chứng viên để đảm bảo tính hợp pháp.
  • Điều kiện và các thoả thuận khác: Nếu có bất kỳ điều kiện hoặc quy định đặc biệt nào liên quan đến việc phân chia tài sản, cần ghi rõ trong biên bản để tránh tranh chấp sau này.

9. Mẫu biên bản phân chia thừa kế

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

————————

BIÊN BẢN PHÂN CHIA THỪA KẾ

 

Tại Phòng Công chứng số ……….. thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi gồm có:

1. Ông(bà): ……

Sinh ngày: ……./……./………..

CCCD số: …..cấp ngày ……/……./…… tại …..

Hộ khẩu thường trú: (Truờng hợp không có hộ khẩu thường trú, thì ghi đăng ký tạm trú)….

Là ……..của ông/bà……

( ghi rõ quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản)

Theo (ghi rõ giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản) ……

2. Ông(bà): ……..

Sinh ngày: ……./……./……

CCCD số: ……. cấp ngày ……/……./…… tại …….

Hộ khẩu thường trú: (Truờng hợp không có hộ khẩu thường trú, thì ghi đăng ký tạm trú)…….

Là ……..của ông/bà…

(ghi rõ quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản)

Theo (ghi rõ giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản) ……

3. Ông(bà): …….

Sinh ngày: ……./……./………..

CCCD số: ……. cấp ngày ……/……./…… Tại ………

Hộ khẩu thường trú:(Trường hợp không có hộ khẩu thường trú, thì ghi đăng ký tạm trú)……

Là ……..của ông/bà …..

(ghi rõ quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản)

Theo (ghi rõ giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản) ………..

Chúng tôi là người thừa kế theo di chúc lập ngày (nếu di chúc có công chứng, chứng thực thì ghi rõ số, ngày và cơ quan chứng; trường hợp là người thừa kế theo pháp luật thì ghi là người thừa kế theo pháp luật)……

của ông (bà) ……. chết ngày …../……/…….. theo Giấy chứng tử số …… do Ủy ban nhân dân ……. cấp ngày …../…../……

Chúng tôi thoả thuận về việc phân chia tài sản thừa kế của ông/bà để lại như sau:

1.

2.

 

(Trong phần này phải ghi rõ: di sản và giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản của người để lại di sản đối với tài sản mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng; phần tài sản mà từng người thừa kế được hưởng; trong trường hợp có người thừa kế nhường quyền hưởng di sản của mình cho người thừa kế khác, thì ghi rõ việc nhường đó)…….

Chúng tôi xin cam đoan:

– Những thông tin đã ghi trong Văn bản phân chia tài sản thừa kế này là đúng sự thật;

– Ngoài chúng tôi ra, ông/bà không còn người thừa kế nào khác;

– Văn bản phân chia tài sản thừa kế này do chúng tôi tự nguyện lập và việc phân chia tài sản thừa kế nêu trên không nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

Những người thừa kế

(Ký, điểm chỉ và ghi rõ họ tên)

 

 

LỜI CHỨNG CỦA CÔNG CHỨNG VIÊN

Hôm nay, ngày… tháng… năm…, tại trụ sở Văn phòng công chứng Minh Khuê , địa chỉ: Số …..

Tôi: Nguyễn Văn A – Công chứng viên Văn Phòng Công chứng … ký tên dưới đây:

CÔNG CHỨNG:

Văn bản phân chia tài sản thừa kế này được lập giữa :

Ông

– Các bên có tên, chứng minh nhân dân và địa chỉ như đã nêu ở trên

 

– Những người thừa kế đã tự nguyện thoả thuận phân chia tài sản thừa kế;cam đoan chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung của văn bản thỏa thuận.

 

– Tại thời điểm công chứng, những người thừa kế đều có năng lực hành vi dân sự phù hợp theo quy định của pháp luật;

– Sau khi thực hiện niêm yết nội dung phân chia tài sản thừa kế tại từ ngày tháng năm đến ngày tháng năm , Phòng Công chứng không nhận được khiếu nại, tố cáo nào;

– Nội dung Văn bản phân chia tài sản thừa kế không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội;

– Văn bản phân chia tài sản thừa kế này được lập thành bản chính (mỗi bản chính gồm 03 tờ, 03 trang), giao cho:

+ bản chính.

+ bản chính;

+ Lưu 01 bản tại Văn phòng công chứng ….. thành phố ….

Số công chứng: /20…./VBPC Quyển số: 01TP/CC-SCC/HĐGD

CÔNG CHỨNG VIÊN

 

(Ký, đóng dấu và ghi rõ họ tên)

 

10. Những lưu ý khi lập Biên bản phân chia thừa kế

Những sai lầm thường gặp và cách tránh: Một số sai lầm thường gặp bao gồm thiếu sự minh bạch trong việc ghi nhận tài sản, không có sự đồng thuận của tất cả các thừa kế viên, và thiếu các giấy tờ chứng từ cần thiết. Để tránh những sai lầm này, cần thực hiện quy trình lập biên bản một cách cẩn thận và chi tiết.

Tư vấn pháp lý cần thiết: Tư vấn pháp lý từ các chuyên gia và luật sư có kinh nghiệm sẽ giúp đảm bảo biên bản phân chia thừa kế được lập đúng quy định pháp luật và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

Cách xử lý tài sản có giá trị đặc biệt: Đối với các tài sản có giá trị đặc biệt như tác phẩm nghệ thuật, di sản văn hóa, cần có sự định giá chính xác và các thỏa thuận đặc biệt trong biên bản phân chia.

Các tình huống đặc biệt: Trong trường hợp tài sản ở nước ngoài hoặc thừa kế doanh nghiệp gia đình, cần tuân thủ các quy định pháp luật đặc biệt và có sự hỗ trợ từ các chuyên gia về luật quốc tế và kinh doanh.

 

Kết luận

Việc lập biên bản phân chia thừa kế chính xác và đầy đủ không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các thừa kế viên mà còn đảm bảo quá trình phân chia tài sản diễn ra công bằng, minh bạch và đúng pháp luật. Bạn hãy tìm hiểu kỹ các quy định pháp luật liên quan, tham khảo tư vấn pháp lý từ các chuyên gia, và đảm bảo tất cả các bên liên quan đều hiểu rõ và đồng thuận với biên bản phân chia thừa kế.

Sử dụng các dịch vụ hỗ trợ từ các công ty luật và chuyên gia tư vấn luật thừa kế tài sản, hỗ trợ lập biên bản phân chia thừa kế sẽ giúp quá trình lập biên bản diễn ra nhanh chóng, hiệu quả và tránh được các sai sót không đáng có.

Đàm Thị Lộc
1900633725
Yêu cầu dịch vụ

Gọi điện cho luật sư
Gọi cho luật sư

Tư vấn văn bản
Tư vấn văn bản

Dịch vụ trọn gói
Dịch vụ trọn gói