Việc phân chia di sản thừa kế theo pháp luật được quy định cụ thể tại Luật Công chứng. Theo đó, những người thừa kế theo pháp luật có thể thực hiện việc nhận thừa kế thông qua Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế.
- Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế: Những người thừa kế theo pháp luật có quyền yêu cầu công chứng Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Trong đó, người thừa kế có thể tặng cho toàn bộ hoặc một phần di sản mà mình được hưởng cho người thừa kế khác;
- Văn bản khai nhận di sản thừa kế: Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoăc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng Văn bản khai nhận di sản.
7. Quy trình lập Biên bản phân chia thừa kế
Bước 1: Chuẩn bị giấy tờ
- Phiếu yêu cầu công chứng;
- Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người yêu cầu công chứng;
- Giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã chết…
- Dự thảo Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế (nếu có);
- Các giấy tờ nhân thân như chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu hoặc sổ hộ khẩu, sổ tạm trú… của người thừa kế;
- Các giấy tờ về tài sản như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe ô tô…
Bước 2: Niêm yết công khai
Việc niêm yết phải được tiến hành tại trụ sở của Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, thị trấn nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản với các nội dung như họ, tên người để lại di sản, người nhận thừa kế, quan hệ giữa người để lại di sản và người thừa kế, danh mục di sản thừa kế…
Thời gian niêm yết là 15 ngày.
Bước 3: Ký công chứng và trả kết quả
Sau khi nhận được kết quả niêm yết không có khiếu nại, tố cáo, tổ chức hành nghề công chứng sẽ hướng dẫn người thừa kế ký Văn bản khai nhận di sản hoặc Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.
Sau đó, Công chứng viên yêu cầu người thừa kế xuất trình bản chính các giấy tờ, hồ sơ đã nêu ở trên để kiểm tra, đối chiếu trước khi ký xác nhận vào lời chứng và từng trang của văn bản.
Khi hoàn tất hồ sơ, tổ chức hành nghề công chứng sẽ tiến hành thu phí, thù lao công chứng và trả lại bản chính của Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế cho người thừa kế.
Lưu ý: Phí công chứng được tính dựa trên giá trị di sản thừa kế nêu chi tiết tại Thông tư số 257/2016/TT-BTC; Thù lao công chứng do tổ chức hành nghề công chứng và người thừa kế thỏa thuận nhưng không được vượt quá mức trần thù lao do từng tỉnh quy định.
8. Nội dung cần có trong Biên bản phân chia thừa kế
Sau đây là những nội dung cần có trong Biên bản phân chia thừa kế
- Thông tin về người để lại tài sản: Biên bản cần ghi rõ thông tin về người để lại tài sản bao gồm họ tên, ngày tháng năm sinh, ngày mất, và các thông tin liên quan khác.
- Thông tin về người được thừa kế: Cần ghi rõ thông tin cá nhân của từng thừa kế viên, bao gồm họ tên, ngày tháng năm sinh, mối quan hệ với người để lại tài sản.
- Mô tả chi tiết về tài sản thừa kế: Cần mô tả chi tiết các loại tài sản được thừa kế như nhà đất, tiền mặt, cổ phiếu, xe cộ, và các tài sản có giá trị khác.
- Phương pháp phân chia tài sản: Biên bản cần ghi rõ phương pháp và tỷ lệ phân chia tài sản cho từng thừa kế viên. Các bên cần đồng thuận với phương pháp này trước khi ký vào biên bản.
- Chữ ký của các bên liên quan và công chứng viên: Biên bản phải có chữ ký của tất cả các thừa kế viên và công chứng viên để đảm bảo tính hợp pháp.
- Điều kiện và các thoả thuận khác: Nếu có bất kỳ điều kiện hoặc quy định đặc biệt nào liên quan đến việc phân chia tài sản, cần ghi rõ trong biên bản để tránh tranh chấp sau này.
9. Mẫu biên bản phân chia thừa kế
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
————————
BIÊN BẢN PHÂN CHIA THỪA KẾ
Tại Phòng Công chứng số ……….. thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi gồm có:
1. Ông(bà): ……
Sinh ngày: ……./……./………..
CCCD số: …..cấp ngày ……/……./…… tại …..
Hộ khẩu thường trú: (Truờng hợp không có hộ khẩu thường trú, thì ghi đăng ký tạm trú)….
Là ……..của ông/bà……
( ghi rõ quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản)
Theo (ghi rõ giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản) ……
2. Ông(bà): ……..
Sinh ngày: ……./……./……
CCCD số: ……. cấp ngày ……/……./…… tại …….
Hộ khẩu thường trú: (Truờng hợp không có hộ khẩu thường trú, thì ghi đăng ký tạm trú)…….
Là ……..của ông/bà…
(ghi rõ quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản)
Theo (ghi rõ giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản) ……
3. Ông(bà): …….
Sinh ngày: ……./……./………..
CCCD số: ……. cấp ngày ……/……./…… Tại ………
Hộ khẩu thường trú:(Trường hợp không có hộ khẩu thường trú, thì ghi đăng ký tạm trú)……
Là ……..của ông/bà …..
(ghi rõ quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản)
Theo (ghi rõ giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản) ………..
Chúng tôi là người thừa kế theo di chúc lập ngày (nếu di chúc có công chứng, chứng thực thì ghi rõ số, ngày và cơ quan chứng; trường hợp là người thừa kế theo pháp luật thì ghi là người thừa kế theo pháp luật)……
của ông (bà) ……. chết ngày …../……/…….. theo Giấy chứng tử số …… do Ủy ban nhân dân ……. cấp ngày …../…../……
Chúng tôi thoả thuận về việc phân chia tài sản thừa kế của ông/bà để lại như sau:
1.
2.
(Trong phần này phải ghi rõ: di sản và giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản của người để lại di sản đối với tài sản mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng; phần tài sản mà từng người thừa kế được hưởng; trong trường hợp có người thừa kế nhường quyền hưởng di sản của mình cho người thừa kế khác, thì ghi rõ việc nhường đó)…….
Chúng tôi xin cam đoan:
– Những thông tin đã ghi trong Văn bản phân chia tài sản thừa kế này là đúng sự thật;
– Ngoài chúng tôi ra, ông/bà không còn người thừa kế nào khác;
– Văn bản phân chia tài sản thừa kế này do chúng tôi tự nguyện lập và việc phân chia tài sản thừa kế nêu trên không nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.
Những người thừa kế
(Ký, điểm chỉ và ghi rõ họ tên)
LỜI CHỨNG CỦA CÔNG CHỨNG VIÊN
Hôm nay, ngày… tháng… năm…, tại trụ sở Văn phòng công chứng Minh Khuê , địa chỉ: Số …..
Tôi: Nguyễn Văn A – Công chứng viên Văn Phòng Công chứng … ký tên dưới đây:
CÔNG CHỨNG:
Văn bản phân chia tài sản thừa kế này được lập giữa :
Ông
Bà
– Các bên có tên, chứng minh nhân dân và địa chỉ như đã nêu ở trên
– Tại thời điểm công chứng, những người thừa kế đều có năng lực hành vi dân sự phù hợp theo quy định của pháp luật;
– Sau khi thực hiện niêm yết nội dung phân chia tài sản thừa kế tại từ ngày tháng năm đến ngày tháng năm , Phòng Công chứng không nhận được khiếu nại, tố cáo nào;
– Nội dung Văn bản phân chia tài sản thừa kế không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội;
– Văn bản phân chia tài sản thừa kế này được lập thành bản chính (mỗi bản chính gồm 03 tờ, 03 trang), giao cho:
+ bản chính.
+ bản chính;
+ Lưu 01 bản tại Văn phòng công chứng ….. thành phố ….
Số công chứng: /20…./VBPC Quyển số: 01TP/CC-SCC/HĐGD
CÔNG CHỨNG VIÊN
