Nhận bảo hiểm xã hội 1 lần như thế nào?

Hiện nay, có không ít người tham gia bảo hiểm xã hội muốn nhanh chóng rút bảo hiểm xã hội 1 lần để có một khoản tiền trang trải cuộc sống, đầu tư kinh doanh…. Tuy nhiên, việc rút bảo hiểm xã hội 1 lần phải đáp ứng điều kiện và thực hiện các thủ tục nhất định. Công ty Luật Thái An bằng kiến thức và kinh nghiệm tư vấn pháp luật lao động – bảo hiểm xã hội sẽ tư vấn về thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần như thế nào?.

1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần

Cơ sở pháp lý điều chỉnh thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần là các văn bản pháp lý sau:

• Bộ luật lao động năm 2019
• Luật bảo hiểm xã hội 2014
• Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
• Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
• Quyết định 636/QĐ-BHXH về việc ban hành quy định về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội

• Quyết định 222/QĐ-BHXH ban hành ngày 25/02/2021 về việc công bố thủ tục hành chính được thay thế, bãi bỏ thuộc thẩm quyền giải quyết của bảo hiểm xã hội Việt Nam
• Thông tư 136/2020/TT-BQP ngày 29/10/2020

2. Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

Bảo hiểm xã hội 1 lần là một chế độ an sinh do nhà nước đặt ra để hỗ trợ một khoản tiền cho những người lao động tham gia bảo hiểm bắt buộc và người dân khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khi họ có yêu cầu và đủ điều kiện rút bảo hiểm 1 lần.

3. Điều kiện nhận bảo hiểm xã hội 1 lần

Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13, người lao động được rút bảo hiểm xã hội 01 lần khi thuộc một trong các trường hợp sau:

• Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
• Lao động nữ là cán bộ, công chức xã hoặc hoạt động không chuyên trách ở cấp xã từ đủ 55 tuổi 04 tháng (tại thời điểm năm 2021) mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;
• Ra nước ngoài để định cư;
• Đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, học viên quân đội, công an,… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
• Tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.

4. Thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ nhận bảo hiểm xã hội 1 lần

Căn cứ Quyết định 222/QĐ-BHXH ban hành ngày 25/02/2021, hồ sơ đề nghị nhận BHXH 01 lần được quy định như sau:

• Bản chính Sổ bảo hiểm xã hội.
• Bản chính Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB).
• Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
  • Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
  • Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
  • Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

• Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% khả năng lao động trở lên của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
• Trường hợp thanh toán phí giám đinh y khoa thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bản chính bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.
• Bản chính Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong Quân đội có hưởng phụ cấp khu vực (Mẫu số 04B – HBQP ban hành kèm theo Thông tư 136/2020/TT-BQP ngày 29/10/2020) đối với người có thời gian phục vụ trong Quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mã sổ bảo hiểm xã hội không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực.

Bước 2: Nộp hồ sơ nhận bảo hiểm xã hội 1 lần cho cơ quan bảo hiểm xã hội có thẩm quyền:

Các chủ thể có nhu cầu tiến hành nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH cấp quận/huyện hoặc cơ quan BHXH tỉnh (trong trường hợp BHXH tỉnh được phân cấp giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần) nơi có hộ khẩu thường trú hoặc sổ tạm trú dài hạn KT3 để tiến hành thủ tục làm bảo hiểm xã hội 1 lần.

Hình thức nộp:

• Qua giao dịch điện tử: Người lao động đăng ký nhận mã xác thực và gửi hồ sơ điện từ đến Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua Tổ chức I-VAN (nếu đã đăng ký sử dụng dịch vụ I-VAN); trường hợp không chuyển hồ sơ giấy sang định dạng điện tử thì gửi toàn bộ hồ sơ giấy cho cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính công ích;
• Qua dịch vụ bưu chính công ích;
• Trực tiếp tại cơ quan BHXH.

Bước 3: Cơ quan bảo hiểm xã hội tiếp nhận và giải quyết hồ sơ nhận bảo hiểm xã hội 1 lần

Trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động

Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Người lao động nhận kết quả giải quyết, gồm:

• Hồ sơ giấy tờ liên quan: theo hình thức đã đăng ký (Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc qua giao dịch điện tử);
• Tiền trợ cấp:
  • Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc thông qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc thông qua tài khoản cá nhân;
  • Trường hợp ủy quyền cho người khác lĩnh thay, thực hiện theo quy định tại thủ tục “ủy quyền lĩnh thay các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp” hoặc bản chính Hợp đồng ủy quyền theo quy định của pháp luật.

Trên đây là phần tư vấn thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần. Nếu bạn cần được tư vấn chi tiết và được giải đáp các thắc mắc về tư vấn bảo hiểm xã hội có  trường hợp cụ thể, hãy gọi TỔNG ĐÀI TƯ VẤN LUẬT LAO ĐỘNG. Luật sư sẽ luôn đồng hành hỗ trợ.