Rút đơn ly hôn: Khi nào được và khi nào không được ?

Kết hôn và ly hôn là những sự kiện quan trọng trong đời. Việc một người đắn đo trước quyết định ly hôn là điều thường thấy. Nhiều người đã nộp đơn xin ly hôn nhưng sau đó lại muốn rút đơn ly hôn sau khi đã nộp. Pháp luật có cho phép làm điều này không ? Câu trả lời có trong bài viết dưới đây.

Có hai trường hợp ly hôn là ly hôn thuận tình và ly hôn đơn phương, việc rút đơn như thế nào cũng còn tuỳ từng trường hợp:

1. Rút đơn ly hôn đơn phương:

Về cơ bản ly hôn đơn phương là ly hôn theo yêu cầu của một bên (người vợ hoặc người chồng), người kia thuộc một hoặc vài hoặc tất cả các trường hợp sau:

• không đồng ý ly hôn
• không đồng ý về việc chia tài sản chung vợ chồng
• không đồng ý về việc ai sẽ trực tiếp nuôi con chung sau ly hôn và người kia cấp dưỡng nuôi con như thế nào

Ly hôn đơn phương là VỤ ÁN dân sự và được giải quyết tại Toà án có thẩm quyền theo thủ tục tố tụng dân sự. Trong vụ án ly hôn đơn phương, người yêu cầu ly hôn là nguyên đơn, người bị yêu cầu ly hôn là bị đơn.

a. Ai có quyền rút đơn ly hôn đơn phương ?

Theo điều 71 Luật tố dụng dân sự 2015 thì nguyên đơn có quyền:

“Thay đổi nội dung yêu cầu khởi kiện; rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện.”    

Như vậy, nếu bạn là người yêu cầu ly hôn (nguyên đơn) bạn có thể rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện của mình, hay nói cách khác là rút đơn khởi kiện ly hôn (đơn xin ly hôn đơn phương). Bạn có thể đến Tòa án thụ lý đơn khởi kiện của mình để làm thủ tục rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện hay còn gọi là thủ tục rút đơn ly hôn.

Tuy nhiên, nếu bạn là người bị yêu cầu ly hôn (bị đơn) thì bạn không có quyền trên.

b. Hậu quả pháp lý khi rút đơn ly hôn trong ly hôn đơn phương

Theo Điều 217 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì:

“1. Sau khi thụ lý vụ án thuộc thẩm quyền của mình, Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự trong các trường hợp sau đây:

…..

c) Người khởi kiện rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện …”

Khi có nhu cầu, bạn có thể nộp đơn xin rút đơn ly hôn đơn phương. Theo đó, sau khi làm xong thủ tục rút đơn ly hôn – khi nguyên đơn rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện, Tòa án sẽ ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, tức là không tiếp tục giải quyết yêu cầu của bạn nữa vì bạn đã rút yêu cầu. Quan hệ hôn nhân và gia đình của bạn với chồng bạn vẫn tiếp tục bình thường do hai bạn chưa có bản án/ quyết định ly hôn của Tòa án.

Bên cạnh đó, bạn không có quyền khởi kiện lại nếu việc khởi kiện vụ án sau không có gì khác với vụ án trước về nguyên đơn, bị đơn và quan hệ pháp luật có tranh chấp theo quy định tại Điều 218 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 cũng quy định:

“Khi có quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, đương sự không có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết lại vụ án dân sự đó, nếu việc khởi kiện vụ án sau không có gì khác với vụ án trước về nguyên đơn, bị đơn và quan hệ pháp luật có tranh chấp”

c. Về vấn đề án phí khi rút đơn ly hôn đơn phương khi Tòa đã thụ lý vụ án

Theo Điều 218 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì:

“Trường hợp Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự do người khởi kiện rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện quy định tại điểm c và trường hợp khác quy định tại các điểm d, đ, e và g khoản 1 Điều 217 của Bộ luật này thì tiền tạm ứng án phí mà đương sự đã nộp được trả lại cho họ.”

Theo đó, trường hợp bạn rút đơn ly hôn đơn phương – toàn bộ yêu cầu khởi kiện được quy định tại điểm c khoản 1 Điều 217 thì bạn được Tòa hoàn trả lại án phí bạn đã nộp. Xem thêm tại: ÁN PHÍ LY HÔN

2. Rút đơn ly hôn thuận tình:

Ly hôn thuận tình là hình thức kết thúc hôn nhân mà trong đó, cả hai bên thỏa thuận và tự nguyện đồng ý chấm dứt hôn nhân của mình mà không cần thông qua xét xử tại tòa án (nhưng vẫn phải làm thủ tục công nhận ly hôn thuận tình tại Toà). Chi tiết có tại bài viết sau:

Hướng dẫn về ly hôn thuận tình đầy đủ nhất

Bạn có thể rút đơn ly hôn thuận tình trong một số trường hợp và không thể rút đơn trong một số trường hợp, tuỳ thuộc vào giai đoạn giải quyết việc ly hôn. Về cơ bản thì các giai đoạn này là:

• Nộp đơn cho Toà án, toà án xem xét đơn
• Toà án thụ lý vụ việc
• Toà án giải quyết vụ việc

a. Rút đơn ly hôn thuận tình trước khi toà thụ lý vụ việc ?

Ly hôn thuận tình được là việc dân sự, trong đó vợ và chồng là người có yêu cầu Tòa án công nhận thuận tình ly hôn. Theo đó, tại điểm e Khoản 1 Điều 364 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về trường hợp Tòa án trả lại đơn yêu cầu khi người yêu cầu rút đơn yêu cầu như sau:

“Điều 364. Trả lại đơn yêu cầu

Tòa án trả lại đơn yêu cầu trong những trường hợp sau đây:

e) Người yêu cầu rút đơn yêu cầu;”

Vì vậy, khi chưa thụ lý vụ án thì Tòa án trả lại đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn khi vợ hoặc chồng có rút đơn yêu cầu. Vậy nên, trường hợp vợ chồng nộp đơn ly hôn thuận tình thì vẫn có thể rút đơn ly hôn.

b. Rút đơn ly hôn thuận tình sau khi toà thụ lý vụ việc ?

Theo quy định tại điểm c Khoản 2 Điều 366 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định về trường hợp Tòa án quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu và trả lại đơn yêu cầu, tài liệu, chứng cứ kèm theo nếu người yêu cầu rút đơn yêu cầu;

“Điều 366. Chuẩn bị xét đơn yêu cầu

Trong thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu, Tòa án tiến hành công việc sau đây:

c) Quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu và trả lại đơn yêu cầu, tài liệu, chứng cứ kèm theo nếu người yêu cầu rút đơn yêu cầu;”

Khi trả lại đơn yêu cầu và tài liệu, chứng cứ kèm theo, Tòa án phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

c. Toà án đã thụ lý yêu cầu ly hôn thuận tình thì có thể rút đơn ly hôn không ?

Khi Tòa án đã thụ lý ly hôn thì sẽ xảy ra các trường hợp như sau:

• Trước khi mở phiên tòa, phiên họp: Đây là giai đoạn chuẩn bị xét xử hoặc chuẩn bị xét đơn. Nếu vợ, chồng rút yêu cầu ly hôn thì Tòa án sẽ đình chỉ và trả lại đơn ly hôn (Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 217 và điểm c khoản 2 Điều 366 Bộ luật Tố tụng dân sự).
• Trong khi phiên tòa, phiên họp diễn ra: Căn cứ khoản 2 Điều 244 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định:

“Điều 244. Xem xét việc thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu

2. Trường hợp có đương sự rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của mình và việc rút yêu cầu của họ là tự nguyện thì Hội đồng xét xử chấp nhận và đình chỉ xét xử đối với phần yêu cầu hoặc toàn bộ yêu cầu đương sự đã rút.”

Theo đó, nếu vợ, chồng tự nguyện rút yêu cầu ly hôn thì Hội đồng xét xử sẽ đình chỉ xét xử với phần yêu cầu đã rút.

Vậy nên, trường hợp Tòa án đã thụ lý yêu cầu ly hôn thuận tình thì vẫn có thể rút đơn ly hôn.

d. Toà án đã ra quyết định công nhận ly hôn thuận tình thì có thể rút đơn ly hôn không ?

Theo quy định tại điểm a mục 9 Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao số 02/2000/NQ-HĐTP ngày 23/12/2000 hướng dẫn áp dụng một số quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 như sau:

“Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu xin ly hôn thì Toà án vẫn phải tiến hành hoà giải. Trong trường hợp Toà án hoà giải không thành thì Toà án lập biên bản về việc tự nguyện ly hôn và hoà giải đoàn tụ không thành. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày lập biên bản nếu vợ hoặc chồng hoặc cả hai vợ chồng không có sự thay đổi ý kiến cũng như Viện Kiểm sát không có phản đối sự thoả thuận đó, thì Toà án ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn mà không phải mở phiên toà khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:

– Hai bên thật sự tự nguyện ly hôn;

– Hai bên đã thoả thuận được với nhau về việc chia hoặc không chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con;

– Sự thoả thuận của hai bên về tài sản và con trong từng trường hợp cụ thể này là bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con.

Quyết định công nhận thuận tình ly hôn có hiệu lực pháp luật ngay, các bên không có quyền kháng cáo, Viện Kiểm sát không có quyền kháng nghị theo trình tự phúc thẩm”

Tuy Luật Hôn nhân và Gia định năm 2000 đã hết hiệu lực song hướng dẫn tại Nghị quyết này vẫn đang được Tòa án áp dụng đến nay.

Theo đó, thời hạn để cả hai vợ chồng thay đổi ý kiến tối đa là 15 ngày kể từ ngày lập biên bản hòa giải không thành. Như vậy trong khoảng thời gian này, hai vợ chồng vẫn có quyền thay đổi ý kiến và rút đơn ly hôn. Sau mốc thời gian đó, bạn không thể thay đổi quyết định đã có hiệu lực của Toà án về việc ly hôn thuận tình.

Sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn ly hôn và giải quyết ly hôn là một lựa chọn khôn ngoan bởi luật sư sẽ giúp bạn bảo vệ lợi ích hợp pháp một cách tối đa khi chia tài sản vợ chồng, khi giải quyết việc nuôi con và cấp dưỡng cho con. Hơn nữa, việc ly hôn sẽ diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn nhiều so với bạn tự mầy mò thực hiện các thủ tục ly hôn, đơn giản vì bạn chưa có kinh nghiệm và không hiểu biết pháp luật một cách đầy đủ.

Nếu bạn cần tư vấn cụ thể hơn về rút đơn ly hôn hay sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn và giải quyết ly hôn cho mình!