Tội tổ chức sử dụng ma túy có cấu thành và hình phạt thế nào?

Ma tuý đã và đang trở thành vấn nạn nhức nhối trong xã hội. Bởi ma tuý là nguyên nhân, điều kiện dẫn đến các loại tội phạm và tệ nạn khác. Để đấu tranh phòng chống các loại tội phạm về ma tuý, Bộ luật hình sự nước ta đã quy định về tội danh và các hình thức xử phạt nghiêm minh. Một trong những tội liên quan đến ma tuý mà có khá nhiều người đã bị truy tố, xét xử đó là tội tổ chức sử dụng ma tuý hay chính là tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý.

Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ phân tích các vấn đề liên quan đến tội tổ chức sử dụng ma tuý để bạn đọc có thể hiểu rõ.

1. Khái niệm tội tổ chức sử dụng ma tuý

Mặc dù Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 không đưa ra khái niệm về tội tổ chức sử dụng ma tuý hay chính là tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, tuy nhiên có thể hiểu tội tổ chức sử dụng ma tuý là hành vi cố ý của một hoặc nhiều người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thực hiện các hành vi như:

  • Chỉ huy, phân công, điều hành các hoạt động đưa trái phép chất ma tuý vào cơ thể người khác
  • Chỉ huy, phân công, điều hành việc chuẩn bị cung cấp ma tuý dùng vào việc sử dụng ma tuý đưa trái phép chất ma tuý vào cơ thể người khác.

2. Cấu thành tội phạm của tội tổ chức sử dụng ma tuý 

a. Khách thể của tội tổ chức sử dụng ma tuý

Khách thể của tội này là xâm phạm trực tiếp đến chế độ thống nhất quản lý các chất ma tuý của Nhà nước. Bởi theo quy định của pháp luật, chỉ một số cơ quan nhà nước mới được phép sử dụng ma túy nhằm mục đích phục vụ trong lĩnh vực y tế, chữa bệnh và nghiên cứu khoa học.

Ngoài ra hành vi phạm tội này còn xâm phạm trật tự, an toàn xã hội, xâm phạm tính mạng, sức khoẻ của con người và sự phát triển bình thường của con người.

b. Mặt khách của tội tổ chức sử dụng ma tuý

Mặt khách quan của tội này là các hành vi như:

  • Chỉ huy, phân công, điều hành các hoạt động đưa trái phép chất ma tuý vào cơ thể người khác
  • Chỉ huy, phân công, điều hành hoạt động chuẩn bị, cung cấp chất ma tuý, địa điểm, phương tiện, công cụ, dụng cụ dùng vào việc sử dụng trái phép chất ma tuý, tìm người sử dụng trái phép chất ma tuý…
  • Hậu quả là những thiệt hại về trật tự xã hội, tính mạng, sức khoẻ của con người

c. Chủ thể của tội tổ chức sử dụng ma tuý

Căn cứ quy định tại Điều 2, Điều 8, Điều 12 Bộ luật hình sự 2015, Chủ thể của tội này là người có lỗi trong việc thực hiện hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, bị pháp luật hình sự cấm, có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ 16 tuổi trở lên.

d. Mặt chủ quan của tội tổ chức sử dụng ma tuý

Là lỗi cố ý trực tiếp, người phạm tội biết rõ việc mình tổ chức sử dụng trái phép ma tuý là hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, bị pháp luật cấm, thấy trước hậu quả nhưng vẫn thực hiện. Động cơ và mục đích phạm tội chủ yếu là để trục lợi. Tuy nhiên, động cơ và mục đích không phải là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm, do đó dù tổ chức sử dụng ma tuý không vì mục đích trục lợi cũng vẫn sẽ bị truy tố về tội này nếu hành vi vi phạm đủ các yếu tố cấu thành tội phạm như trên.

3. Hình phạt của tội tổ chức sử dụng ma tuý

Tội tổ chức sử dụng ma túy theo Điều 255 Bộ luật Hình sự 2015 có 4 khung hình phạt như sau:

Khung 1: Phạt tù từ 2 năm đến 7 năm

Người nào tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Khung 2: Hình phạt tù từ 7 năm đến 15 năm

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

  • Phạm tội 02 lần trở lên;
  • Đối với 02 người trở lên;
  • Đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi;
  • Đối với phụ nữ mà biết là có thai;
  • Đối với người đang cai nghiện;
  • Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
  • Gây bệnh nguy hiểm cho người khác;
  • Tái phạm nguy hiểm.

Khung 3: Phạt tù từ 15 năm đến 20 năm

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:

  • Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên hoặc gây chết người;
  • Gây tổn hại cho sức khỏe cho 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
  • Gây bệnh nguy hiểm cho 02 người trở lên;
  • Đối với người dưới 13 tuổi.

Khung 4: Phạt tù 20 năm hoặc chung thân hoặc tử hình

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm hoặc tù chung thân:

  • Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;
  • Làm chết 02 người trở lên.

4. Hình phạt bổ sung đối với tội tổ chức sử dụng ma túy

Người phạm tội tổ chức sử dụng ma túy còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 VNĐ đến 500.000.000 VNĐ, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy
Pháp luật quy định cụ thể về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy – Nguồn ảnh minh họa: Internet.

5. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội tổ chức sử dụng ma tuý là bao lâu?

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với tội tổ chức sử dụng ma tuý  thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 20 năm kể từ khi hành vi phạm tội xẩy ra.

6. Người phạm tội tổ chức sử dụng ma tuý được miễn trách nhiệm hình sự khi nào?

Người phạm tội tổ chức sử dụng ma tuý được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong những căn cứ sau đây:

  • Khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa;
  • Khi có quyết định đại xá.
  • Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử do chuyển biến của tình hình mà người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa;
  • Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử, người phạm tội mắc bệnh hiểm nghèo dẫn đến không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội nữa;
  • Trước khi hành vi phạm tội bị phát giá người phạm tội tự thú, khai rõ sự việc, góp phần có hiệu quả vào việc phát hiện và điều tra tội phạm, cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả của tội phạm và lập công lớn hoặc có cống hiến đặc biệt, được Nhà nước và xã hội thừa nhận.

7 Phân biệt tội tổ chức sử dụng ma tuý với một số loại tội phạm về ma tuý

a. Tội tổ chức sử dụng ma tuý và tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy

Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy được hiểu là hành vi của người có địa điểm thuộc quyền sở hữu, chiếm hữu, quản lý của mình biết người khác là đối tượng sử dụng trái phép ma tuý nhưng vẫn cho họ mượn hoặc thuê địa điểm đó để tiếp tục sử dụng trái phép ma tuý nhằm thoả mãn nhu cầu của họ về việc sử dụng ma tuý.

Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy khác với tội tổ chức sử dụng ma tuý ở yếu tố lỗi. Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy lỗi có thể là cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp nhưng tội tổ chức sử dụng ma tuý có lỗi là cố ý trực tiếp.

Người phạm tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy không chủ động đứng ra tổ chức sử dụng mà chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng ma tuý.

Mục đích phạm tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma tuý là để nhằm thoả mãn nhu cầu về việc sử dụng ma tuý. Còn mục đích phạm tội tổ chức sử dụng ma tuý là nhằm đưa trái phép chất ma tuý vào cơ thể người khác.

b. Tội tổ chức sử dụng ma tuý và tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy hoặc tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy

Tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy là người phạm tội thực hiện hành vi dùng vũ lực hoặc đe doạ dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần của người khác để buộc họ phải sử dụng trái phép chất ma túy trái với ý muốn của họ

Tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy là người phạm tội thực hiện hành vi rủ rê, dụ dỗ, xúi giục hoặc bằng các thủ đoạn khác nhằm khêu gợi sự ham muốn để người khác tự sử dụng trái phép chất ma túy.

Tội tổ chức sử dụng ma tuý là người phạm tội có thể có những hành vi cưỡng bức hoặc lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma tuý tuy nhiên khác ở chỗ hành vi cưỡng bức hoặc lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma tuý nó đi kèm với hành vi đưa chất ma tuý vào cơ thể của người sử dụng ma tuý hoặc tìm kiếm người sử dụng trái phép ma tuý cho người tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý.

Đối với tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy và tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy thì việc đưa ma tuý vào cơ thể người bị cưỡng bức hay người bị lôi kéo là do tự người sử dụng thực hiện.

Ngoài ra còn điểm khác nhau nữa là mục đích của tội tổ chức sử dụng ma tuý là đưa chất ma tuý vào cơ thể của người khác còn mục đích của tội cưỡng bức người khác sử dụng trái phép chất ma túy là mong muốn người mà mình cưỡng bức sử dụng ma tuý.

8. Dịch vụ luật sư bào chữa hình sự của Luật Thái An

Hiến pháp nước ta và Bộ luật tố tụng hình sự hiện hành đều quy định về quyền được thuê luật sư bào chữa trong các vụ án hình sự: “Người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư bào chữa hoặc người khác bào chữa”. Việc sử dụng dịch vụ luật sư bào chữa sẽ giúp các bị can, bị cáo bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Dịch vụ luật sư bào chữa của Công ty Luật Thái An luôn được khách hàng đánh giá cao bởi sự tận tâm, chuyên nghiệp của đội ngũ luật sư giỏi kiến thức pháp lý, giàu kinh nghiệm thực tế. Các luật sư bào chữa của Công ty Luật Thái An có thể tham gia giải quyết các vụ án hình sự tại tất cả các tỉnh thành trên cả nước với một mức chi phí không thể hợp lý hơn.

HÃY LIÊN HỆ NGAY VỚI CHÚNG TÔI ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN, HƯỚNG DẪN VÀ SỬ DỤNG DỊCH VỤ 

Nguyễn Văn Thanh