Khi một bên có hành vi vi phạm hợp đồng thì bên còn lại có thể lựa chọn rất nhiều các chế tài xử lý vi phạm khác nhau và một trong số đó là buộc thực hiện đúng hợp đồng. Buộc thực hiện đúng hợp đồng là công cụ pháp lý hữu ích nhằm hạn chế những rủi ro phát sinh từ việc giao kết đến thực hiện và chấm dứt hợp đồng. Vậy làm thế nào để buộc thực hiện đúng hợp đồng, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Quy định pháp luật về buộc thực hiện đúng hợp đồng
Bộ luật dân sự năm 2015 chưa có khái niệm cụ thể về buộc thực hiện đúng hợp đồng. Tại khoản 4 Điều 11 Bộ luật dân sự 2015 mới chỉ quy định buộc thực hiện nghĩa vụ là phương thức bảo vệ quyền dân sự cho bên có quyền bị vi phạm.
Tại Khoản 1 Điều 297 Luật thương mại 2005 quy định: Buộc thực hiện đúng hợp đồng là việc bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm thực hiện đúng hợp đồng hoặc dùng các biện pháp khác để hợp đồng được thực hiện và bên vi phạm phải chịu chi phí phát sinh.
Như vậy, có thể hiểu buộc thực hiện đúng hợp đồng là biện pháp mà bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm thực hiện đúng hợp đồng hoặc dùng các biện pháp khác để hợp đồng được thực hiện và bên vi phạm phải chịu chi phí phát sinh.
2. Buộc thực hiện đúng hợp đồng mang đến những lợi ích gì?
Buộc thực hiện đúng hợp đồng là biện pháp mềm dẻo linh hoạt hiệu quả, thiện chí, tránh được sự căng thẳng giữa các bên. Bởi khi tham gia vào các hợp đồng, các bên chủ thể hợp đồng đều mong muốn hợp đồng thực hiện đúng chứ không phải mong muốn đạt được lợi ích từ việc phạt vi phạm hay yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Do đó, buộc thực hiện đúng hợp đồng như là hành một lang pháp lý an toàn cho các giao dịch dân sự, bên vi phạm hợp đồng có cơ hội khắc phục những thiệt hại, tạo nên sự công bằng, giúp hoạt động kinh doanh ngày càng phát triển.
3. Áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng như thế nào?
Khi sử dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng, bên bị vi phạm có thể yêu cầu bên vi phạm thực hiện các nội dung sau:
Ngừng ngay việc vi phạm và thực hiện các nghĩa vụ theo hợp đồng;
Thực hiện các biện pháp khác để hợp đồng được thực hiện ví dụ như tự sửa chữa những khiếm khuyết, thiếu sót của hàng hoá, dịch vụ, nhận cung ứng dịch vụ hàng hoá của bên khác theo đúng loại hàng hoá, dịch vụ đã ghi trong hợp đồng…. Mọi chi phí phát sinh do bên vi phạm chịu.
Còn trong hoạt động thương mại thì việc áp dụng buộc thực hiện đúng hợp đồng được quy định tại Khoản 2, 3,4,5 Điều 297 Luật thương mại 2005, cụ thể là:
Trường hợp bên vi phạm giao thiếu hàng hoặc cung ứng dịch vụ không đúng hợp đồng thì phải giao đủ hàng hoặc cung ứng dịch vụ theo đúng thoả thuận trong hợp đồng. Trường hợp bên vi phạm giao hàng hoá, cung ứng dịch vụ kém chất lượng thì phải loại trừ khuyết tật của hàng hoá, thiếu sót của dịch vụ hoặc giao hàng khác thay thế, cung ứng dịch vụ theo đúng hợp đồng. Bên vi phạm không được dùng tiền hoặc hàng khác chủng loại, loại dịch vụ khác để thay thế nếu không được sự chấp thuận của bên bị vi phạm.
Trong trường hợp bên vi phạm không thực hiện theo quy định nêu trên thì bên bị vi phạm có quyền mua hàng, nhận cung ứng dịch vụ của người khác để thay thế theo đúng loại hàng hoá, dịch vụ ghi trong hợp đồng và bên vi phạm phải trả khoản tiền chênh lệch và các chi phí liên quan nếu có; có quyền tự sửa chữa khuyết tật của hàng hoá, thiếu sót của dịch vụ và bên vi phạm phải trả các chi phí thực tế hợp lý.
Bên bị vi phạm phải nhận hàng, nhận dịch vụ và thanh toán tiền hàng, thù lao dịch vụ, nếu bên vi phạm đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo quy định.
Trường hợp bên vi phạm là bên mua thì bên bán có quyền yêu cầu bên mua trả tiền, nhận hàng hoặc thực hiện các nghĩa vụ khác của bên mua được quy định trong hợp đồng và trong Luật này.
Bạn cần biết các chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng thương mại để áp dụng khi cần – ảnh: Luật Thái An
4. Không thể buộc thực hiện đúng hợp đồng trong những trường hợp nào?
a. Không thể buộc thực hiện hợp đồng do hoàn cảnh thay đổi cơ bản
Nếu hoàn cảnh thay đổi cơ bản thì không thể áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng. Tại Điều 420 Bộ luật dân sự 2015 quy định:
Trong trường hợp hoàn cảnh thay đổi cơ bản, bên có lợi ích bị ảnh hưởng có quyền yêu cầu bên kia đàm phán lại hợp đồng trong một thời hạn hợp lý.
Trường hợp các bên không thể thỏa thuận được về việc sửa đổi hợp đồng trong một thời hạn hợp lý, một trong các bên có thể yêu cầu Tòa án chấm dứt hợp đồng tại một thời điểm xác định; hoặc sửa đổi hợp đồng để cân bằng quyền và lợi ích hợp pháp của các bên do hoàn cảnh thay đổi cơ bản.
b. Không thể buộc thực hiện hợp đồng do lỗi của bên kia
Không thể buộc thực hiện hợp đồng do lỗi của bên kia, do thuộc trường hợp hai bên đã thoả thuận, do khách quan và sự kiện bất khả kháng.
Trong hoạt động thương mại thì việc áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng được thực hiện khi có hành vi vi phạm hợp đồng và hành vi đó không thuộc trường hợp miễn trừ trách nhiệm quy định tại Điều 294 Luật thương mại 2005, cụ thể
Bên vi phạm hợp đồng được miễn trách nhiệm trong các trường hợp sau đây:
Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thoả thuận;
Xảy ra sự kiện bất khả kháng;
Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia;
Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng
Thứ nhất: Căn cứ để áp dụng là phải có hành vi vi phạm hợp đồng và lỗi của bên vi phạm. Khi đó bên có quyền lợi bị vi phạm có quyền yêu cầu bên vi phạm thực hiện đúng hợp đồng .
Thứ hai: Để hợp đồng được thực hiện đúng theo các nội dung đã thoả thuận thì bên bị vi phạm có thể lựa chọn là yêu cầu bên vi phạm thực hiện đúng hợp đồng hoặc phải lựa chọn biện pháp khác để thực hiện hợp đồng và chi phí phát sinh do bên vi phạm chịu.
Thứ 3: Việc sử dụng biện pháp buộc thực hiện đúng hợp đồng không làm mất đi các quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại hay phạt vi phạm của bên bị vi phạm.
Thứ 4: Nếu không có sự đồng ý của bên bị vi phạm thì bên vi phạm không thể dùng tiền, hàng hoá, dịch vụ…. để thay thế việc thực hiện đúng hợp đồng.
Thứ 5: Trong trường hợp bất khả kháng thì hành vi không thực hiện hợp đồng hoặc thực hiện không đúng hợp đồng không bị coi là có lỗi. Do đó, bên bị vi phạm không có quyền yêu cầu bên vi phạm buộc thực hiện đúng hợp đồng và không thể đòi bồi thường được.
Thứ 6: Buộc thực hiện đúng hợp đồng có thể được sử dụng kết hợp với chế tài phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại. Đối với các chế tài khác như tạm ngừng thực hiện hợp đồng, đình chỉ hợp đồng, huỷ bỏ hợp đồng nếu trong hợp đồng có thoả thuận như là một biện pháp bảo đảm để buộc thực hiện đúng hợp đồng thì khi một bên vi phạm các chế tài này có thể kết hợp với nhau, còn không có thoả thuận thì bên bị vi phạm có thể áp dụng đơn lẻ các chế tài khác nhau để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Thứ 7: Buộc thực hiện đúng hợp đồng không phải lúc nào cũng áp dụng được. Trường hợp việc thực hiện hợp đồng trên thực tế là không thể hoặc pháp luật không cho phép thì bên vi phạm không thể thực hiện đúng hợp đồng. Ví dụ hàng hoá là đối tượng của hợp đồng mua bán không còn…
5. Tư vấn cách áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng
Đến với Công ty Luật Thái An bạn sẽ nhận được lời khuyên về hợp đồng, được tư vấn cách áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng sao cho hiệu quả nhất vừa đảm bảo được quyền lợi ích hợp pháp vừa tiết kiệm chi phí một cách tối đa.
Còn nếu bạn đã yêu cầu buộc thực hiện đúng hợp đồng mà bên vi phạm vẫn không thực hiện trong khoảng thời gian được ấn định thì chúng tôi sẽ giúp các bạn thực hiện các chế tài xử lý khác để yêu cầu của bạn được giải quyết thoả đáng.
Thậm chí, nếu bạn đang có những tranh chấp liên quan đến hợp đồng thì Công ty Luật Thái An chúng tôi cũng sẽ cung cấp các giải pháp hữu ích giúp xử lý tranh chấp một cách nhanh chóng, chuyên nghiệp, đảm bảo có lợi nhất cho bạn trên cơ sở các quy định pháp luật. Liên hệ ngay với Công ty Luật Thái An để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ kịp thời.
Hãy cân nhắc sử dụng dịch vụ rà soát, soạn thảo hợp đồng của chúng tôi tại:
Tiến sỹ luật học, Luật sư Nguyễn Văn Thanh là thành viên Đoàn Luật sư TP. Hà Nội và Liên đoàn Luật sư Việt Nam. Lĩnh vực hành nghề chính: * Tư vấn pháp luật: Doanh nghiệp, Đầu tư, Xây dựng, Thương mại, Lao động, Dân sự, Hình sự, Đất đai, Hôn nhân và gia đình * Tố tụng và giải quyết tranh chấp: Kinh doanh thương mại, Đầu tư, Xây dựng, Lao động, Bảo hiểm, Dân sự, Hình sự, Hành chính, Đất đai, Hôn nhân và gia đình
Bài viết mới nhất của Nguyễn Văn Thanh (Xem tất cả)
Bề dày 16+ năm kinh nghiệm Tư vấn pháp luật và Giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại, đầu tư, dân sự, hình sự, đất đai, lao động, hôn nhân và gia đình... Công ty Luật Thái An cam kết cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp, bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của Khách hàng.
Để được Giải đáp pháp luật nhanh - Hãy gọi Tổng đài tư vấn pháp luật miễn phí 1900 633 725
Để được Tư vấn luật bằng văn bản – Hãy điền Form gửi yêu cầu (phí tư vấn từ 3.000.000 đ)
Để đượcCung cấp Dịch vụ pháp lý trọn gói – Hãy điền Form gửi yêu cầu (Phí dịch vụ tuỳ thuộc tính chất vụ việc)
Yêu cầu dịch vụ
