Lao động nữ là một đối tượng khi tham gia thị trường lao động nhận được sự quan tâm đặc biệt từ phía Nhà nước và xã hội. Điều này càng thể hiện rõ hơn trong các quy định về chế độ khi lao động nữ mang thai. Để phổ biến các quy định pháp luật dành cho lao động nữ, trong bài viết dưới đây Công ty Luật Thái An bằng kiến thức và kinh nghiệm ngành luật lâu năm, chúng tôi sẽ tư vấn về vấn đề lao động nữ mang thai nghỉ không lương.
Câu hỏi của khách hàng:
Chào luật sư. Tôi tên là Hoàng Thị Phượng, 25 tuổi, hiện đang làm việc tại Bình Dương. Tôi đang là nhân viên đóng hàng của một công ty kinh doanh mỹ phẩm. Tôi đã mang thai được gần 05 tháng. Do sợ môi trường làm việc sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản nên tôi có ý định xin công ty nghỉ sớm để dưỡng thai.
Vậy Luật sư cho tôi hỏi là nếu tôi xin công ty cho nghỉ không hưởng lương trong thời gian đến khi sinh và được công ty đồng ý thì có ảnh hưởng gì đến chế độ thai sản của tôi khi sinh con không? Mong được luật sư giải đáp.
Luật Thái An trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi. Chúng tôi xin trả lời như dưới đây:
1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh:
Cơ sở pháp lý điều chỉnh là các văn bản pháp luật sau đây:
2. Thời gian nghỉ thai sản theo quy định pháp luật:
Pháp luật hiện hành có quy định về thời gian nghỉ thai sản của lao động nữ tại Khoản 1, Điều 157 Bộ luật Lao động 2012 như sau:
“Điều 157. Nghỉ thai sản
Lao động nữ được nghỉ trước và sau khi sinh con là 06 tháng.
Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ 02 trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
Thời gian nghỉ trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.”
Theo đó, khi mang thai và sinh con, người lao động sẽ được hưởng chế độ thai sản nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định. Trong đó, người lao động sẽ được nghỉ thai sản 06 tháng. Và thời gian nghỉ trước khi sinh là tối đa 02 tháng.
Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định:
“Điều 34. Thời gian hưởng chế độ khi sinh con
Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.
Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.”
Do đó, theo pháp luật hiện hành, người lao động nữ được nghỉ trước và sau khi sinh con tổng là 06 tháng, trong đó thời gian nghỉ trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng. Nếu nghỉ quá 02 tháng trước khi sinh thì sẽ ảnh hưởng đến việc hưởng chế độ thai sản của lao động nữ. Bởi vậy, trước khi sinh con, bạn chỉ có thể nghỉ trước sinh nhiều nhất là 02 tháng.
3. Điều kiện để lao động nữ mang thai nghỉ trước sinh nhiều hơn 02 tháng
Pháp luật cũng có quy định trường hợp ngoại lệ tại khoản 4, khoản 5 Điều 32 Bộ luật Lao động 2012 về các trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng
“Điều 32. Các trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động
-
Lao động nữ mang thai theo quy định tại Điều 156 của Bộ luật này
-
Các trường hợp khác do hai bên thỏa thuận.”.
Theo đó, trong tình huống của bạn, bạn có thể được nghỉ trước sinh từ tháng thứ 5 khi thuộc một trong hai trường hợp tại khoản 4, khoản 5 Điều 32 Bộ luật Lao động 2012 nêu trên.
Trường hợp 1: Lao động nữ mang thai nghỉ theo Điều 156 Bộ luật Lao động 2012
“Điều 156. Quyền đơn phương chấm dứt, tạm hoãn hợp đồng lao động của lao động nữ mang thai
Lao động nữ mang thai nếu có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền chứng nhận tiếp tục làm việc sẽ ảnh hưởng xấu tới thai nhi có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hoặc tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động. Thời hạn mà lao động nữ phải báo trước cho người sử dụng lao động tuỳ thuộc vào thời hạn do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền chỉ định.”
Vậy nên, lao động nữ đang mang thai có quyền đơn phương tạm hoãn hợp đồng lao động nếu có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền về việc nếu tiếp tục công việc sẽ gây ảnh hưởng xấu tới thai nhi. Do đó, nếu bạn được có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền rằng công việc gây ảnh hưởng xấu tới thai nhi thì bạn có thể tạm hoãn hơp đồng lao động để đảm bảo sức khỏe và không ảnh hưởng đến chế độ thai sản.
Trường hợp 2: Lao động nữ mang thai nghỉ theo thỏa thuận với người sử dụng lao động
Bạn và công ty có thỏa thuận khác về việc tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động (Thỏa thuận của lao động nữ mang thai nghỉ không lương):
Như đã phân tích ở trên, nếu bạn không có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền về việc nếu tiếp tục công việc sẽ gây ảnh hưởng xấu tới thai nhi mà bạn vẫn muốn nghỉ từ tháng thai thứ 5 thì bạn có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động về vấn đề này.
Căn cứ khoản 3 Điều 116 Bộ luật lao động 2012 quy định:
“Điều 116. Nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương
Người lao động được nghỉ việc riêng mà vẫn hưởng nguyên lương trong những trường hợp sau đây:
a) Kết hôn: nghỉ 03 ngày;
b) Con kết hôn: nghỉ 01 ngày;
c) Bố đẻ, mẹ đẻ, bố vợ, mẹ vợ hoặc bố chồng, mẹ chồng chết; vợ chết hoặc chồng chết; con chết: nghỉ 03 ngày.
Người lao động được nghỉ không hưởng lương 01 ngày và phải thông báo với người sử dụng lao động khi ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; bố hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn.
Ngoài quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này người lao động có thể thoả thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không hưởng lương.”
Do đó, trường hợp theo yêu cầu, thỏa thuận của người lao động và người sử dụng lao động thì người lao động nữ mang thai nghỉ không lương là phù hợp với quy định pháp luật (về việc nghỉ việc riêng mà không hưởng lương).
Như vậy, việc bạn muốn nghỉ dưỡng thai sớm hơn quy định có thể được coi là nghỉ việc riêng nên bạn có thể yêu cầu đối với công ty bạn. Khi công ty bạn đồng ý nguyện vọng của bạn và có văn bản tạm hoãn thực hiện hợp đồng thì bạn sẽ được nghỉ không lương và không ảnh hưởng đến chế độ sau này khi sinh con.
4. Tóm tắt tư vấn về vấn đề lao động nữ mang thai nghỉ không lương
Với những phân tích ở trên, có thể tóm tắt tư vấn về việc lao động nữ mang thai nghỉ không lương (theo yêu cầu của người lao động và người sử dụng lao động) là:
- Khi mang thai, nếu bạn có xác nhận của cơ quan khám chữa bệnh có thẩm quyền rằng làm việc sẽ ảnh hưởng tới thai nhi thì bạn có quyền nghỉ tạm hoãn hợp đồng lao động.
- Trường hợp không có xác nhận nêu trên mà bạn muốn nghỉ theo nguyện vọng cá nhân thì bạn cần thỏa thuận với người sử dụng lao động và cần được họ phải đồng ý.
Xin lưu ý là sau thời điểm đăng bài này, các quy định của luật pháp có thể đã thay đổi. Hãy gọi điện tới TỔNG ĐÀI TƯ VẤN PHÁP LUẬT để được hỗ trợ kịp thời!
6. Dịch vụ luật sư tư vấn pháp luật lao động và giải quyết tranh chấp lao động của Luật Thái An
Sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn luật lao động là rất khôn ngoan vì bạn sẽ hiểu rõ hơn về quyền và lợi ích hợp pháp của mình, từ đó biết cách xử lý đúng đắn trong các mối quan hệ tại nơi làm việc, với người sử dụng lao động. Để có thêm thông tin, hãy đọc bài viết Tư vấn luật lao động của chúng tôi.
Trường hợp bạn có những khúc mắc, thậm chí là tranh chấp liên quan tới lao động như chấm dứt hợp đồng lao động, khiếu nại, tố cáo, kiện tụng người sử dụng lao động thì luật sư sẽ giúp bạn xử lý các trường hợp đó một cách chuyên nghiệp và có lợi nhất trong khuôn khổ pháp luật cho phép. Bạn có thể tham khảo bài viết Khởi kiện vụ án tranh chấp lao động của chúng tôi.
HÃY LIÊN HỆ NGAY LUẬT THÁI AN ĐỂ ĐƯỢC HỖ TRỢ KỊP THỜI!
• Có hơn 20 năm công tác giảng dạy tại Thái Nguyên
• Thành viên Đoàn Luật sư TP. Hà Nội và Liên đoàn Luật sư Việt Nam
• Tốt nghiệp khóa đào tạo Học Viện Tư Pháp - Bộ Tư Pháp
Thẻ Luật sư số 12260/LS cấp tháng 8/2017
• Lĩnh vực hành nghề chính:
* Tư vấn luật: Doanh nghiệp, Đầu tư, Thương mại, Hôn nhân và gia đình, Đất đai
* Tố tụng: Dân sự, Hình sự, Kinh doanh thương mại, Hành chính, Lao động
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Bề dày 16+ năm kinh nghiệm Tư vấn pháp luật và Giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại, đầu tư, dân sự, hình sự, đất đai, lao động, hôn nhân và gia đình... Công ty Luật Thái An cam kết cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp, bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của Khách hàng.