Cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai- 6 điều phải biết

Cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai là một biện pháp đảm bảo cho quyết định giải quyết tranh chấp đất đai được thi hành trên thực tế. Pháp luật Việt Nam đã có những quy định rất chặt chẽ về nguyên tắc, điều kiện cũng như thủ tục cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai để đảm bảo tính đúng đắn và tính công bằng. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Công ty Luật Thái An để biết thêm chi tiết các quy định liên quan đến cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai.

1. Căn cứ pháp lý quy định về cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai

Căn cứ pháp lý quy định về cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai là các văn bản pháp luật sau đây:

2. Khi nào thực hiện cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai?

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 203 Luật đất đai 2013 thì Quyết định giải quyết tranh chấp có hiệu lực thi hành phải được các bên tranh chấp nghiêm chỉnh chấp hành. Trường hợp các bên không chấp hành sẽ bị cưỡng chế thi hành.

Như vậy, muốn cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai đầu tiên phải có Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai có hiệu lực thi hành. Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai có thể do UBND cấp huyện hoặc UBND tỉnh hoặc Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành. Và khi các bên không chấp hành Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai có hiệu lực thi hành thì sẽ bị cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai.

Lưu ý: Trường hợp tranh chấp đất đai được giải quyết bằng Bản án/Quyết định có hiệu lực pháp luật của Toà án thì Bản án/Quyết định này sẽ được thi hành theo quy định tại Luật thi hành án dân sự.

>>> Xem thêm: Tìm hiểu về giải quyết tranh chấp đất đai

3. Nguyên tắc cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai là gì?

Nguyên tắc cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai theo khoản 2 Điều 91 Nghị định 43/2014/NĐ-CP  sửa đổi, bổ sung bởi khoản 59 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP  như sau:

  • Việc cưỡng chế phải tiến hành công khai, dân chủ, khách quan, bảo đảm trật tự, an toàn, đúng quy định của pháp luật: Nguyên tắc này giúp mọi người được tham gia vào quá trình cưỡng chế và đảm bảo tính minh bạch, công bằng, đúng pháp luật.
  • Thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế được thực hiện trong giờ hành chính: Thời điểm cưỡng chế này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc những người tham gia thực hiện cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai và đảm bảo sự hiệu quả.
  • Không thực hiện cưỡng chế trong thời gian như sau: Thời gian từ 22 giờ đến 06 giờ sáng ngày hôm sau; Các ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của pháp luật; Trong thời gian 15 ngày trước và sau tết nguyên đán; Các ngày truyền thống đối với các đối tượng chính sách nếu họ là người bị cưỡng chế và các trường hợp đặc biệt khác làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội, phong tục, tập quán tại địa phương.

Việc quy định nguyên tắc này nhằm đảm bảo tính nhân văn, tôn trọng các ngày lễ, thời gian nghỉ ngơi quan trọng của người dân cũng như đảm bảo an ninh, chính trị, và trật tự an toàn xã hội.

Cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai
Cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai sẽ được thực hiện khi các bên không tự nguyện thực hiện.

4. Điều kiện cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai

Theo quy định tại khoản 3 Điều 91 Nghị định 43/2014/NĐ-CP sửa đổi bởi Khoản 59 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP quy định cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau đây:

  • Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai đã có hiệu lực thi hành mà các bên hoặc một trong các bên tranh chấp không chấp hành quyết định và đã được Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất tranh chấp đã vận động, thuyết phục mà không chấp hành;
  •  Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy bannhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất tranh chấp;
  •  Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai đã có hiệu lực thi hành;
  •  Người bị cưỡng chế đã nhận được Quyết định cưỡng chế.

Lưu ý: Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối không nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản.

5. Thủ tục cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện như thế nào?

Thủ tục cưỡng chế thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai theo khoản 5 Điều 91 Nghị định 43/2014/NĐ-CP sửa đổi bởi Khoản 59 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP như sau:

  • Trước khi tiến hành cưỡng chế, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Ban thực hiện cưỡng chế;
  • Ban thực hiện cưỡng chế vận động, thuyết phục, đối thoại với người bị cưỡng chế. Trường hợp người bị cưỡng chế chấp hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai thì Ban thực hiện cưỡng chế lập biên bản ghi nhận việc chấp hành; việc thực hiện các nội dung trong quyết định giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện ngay sau khi lập biên bản dưới sự giám sát của Ban thực hiện cưỡng chế;
  • Trường hợp người bị cưỡng chế không chấp hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai sau khi đã được vận động, thuyết phục thì Ban thực hiện cưỡng chế tổ chức thực hiện cưỡng chế và buộc người bị cưỡng chế thực hiện các nội dung của quyết định giải quyết tranh chấp đất đai.

6. Thành phần Ban thực hiện cưỡng chế tranh chấp đất đai gồm những ai?

Thành phần Ban thực hiện cưỡng chế quyết định giải quyết tranh chấp đất đai theo khoản 6 Điều 91 Nghị định 43/2014/NĐ-CP sửa đổi bởi Khoản 59 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP như sau:

  • Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện là trưởng ban;
  • Thành viên đại diện cho các cơ quan cấp huyện gồm: thanh tra, tư pháp tài nguyên và môi trường, xây dựng; đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất và các thành viên khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định.

7. Dịch vụ tư vấn luật đất đai và giải quyết tranh chấp đất đai

Trên đây là những quy định pháp luật về cưỡng chế giải quyết tranh chấp đất đai. Trường hợp bạn có những thắc mắc liên quan đến Luật đất đai, thậm chí là những tranh chấp đất đai hãy đến ngay với Công ty Luật Thái An chúng tôi.

Tự hào với đội ngũ luật sư có chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm tư vấn Luật đất đai, giải quyết tranh chấp đất đai, Công ty Luật Việt An đem đến cho Quý khách hàng dịch vụ tư vấn Luật đất đai, dịch vụ giải quyết tranh chấp nhanh chóng, hiệu quả với chi phí hợp lý nhất.

Nguyễn Văn Thanh