Thành lập công ty kế toán vốn Việt Nam và có vốn nước ngoài như thế nào?

Nắm bắt xu thế chuyên môn hóa và hiện đại hóa, ngành dịch vụ kế toán đang chuyển mình mạnh mẽ với sự ra đời của nhiều công ty chuyên kinh doanh lĩnh vực này. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về các điều kiện cần thiết để thành lập một công ty dịch vụ kế toán hiệu quả. Bài viết này của Công ty Luật Thái An sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng về vấn đề này.

1. Căn cứ pháp lí điều chỉnh các quy định liên quan đến Công ty ty dịch vụ kế toán

Căn cứ pháp lí điều chỉnh các quy định liên quan đến Công ty dịch vụ kế toán là các văn bản pháp lý sau đây:

  • Cam kết WTO và các Điều ước quốc tế về đầu tư mà Việt Nam tham gia ký kết hoặc gia nhập;
  • Luật Doanh nghiệp 2020;
  • Luật Đầu tư 2020;
  • Luật Kế toán số 88/2015/QH13.
  • Nghị định 174/2016/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 30/12/2016 quy định chi tiết một số điều của luật kế toán.

2. Tổng quan về thị trường dịch vụ kế toán

Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, các doanh nghiệp ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của việc quản lý tài chính và kế toán một cách chuyên nghiệp. Điều này tạo ra một thị trường lớn cho các công ty dịch vụ kế toán. Các công ty này không chỉ giúp doanh nghiệp giải quyết các vấn đề tài chính, thuế má, mà còn tư vấn chiến lược để tối ưu hóa lợi nhuận. Tuy nhiên, thị trường cũng đầy rẫy thách thức khi cạnh tranh ngày càng khốc liệt và yêu cầu về chất lượng dịch vụ ngày càng cao.

3. Điều kiện thành lập công ty dịch vụ kế toán

Kinh doanh dịch vụ kế toán là ngành nghề có điều kiện và doanh nghiệp phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện đó. Để mở công ty dịch vụ kế toán doanh nghiệp cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện bắt buộc như sau:

a. Loại hình doanh nghiệp

Theo Điều 59 Luật Kế toán, công ty dịch vụ kế toán được đăng ký thành lập theo loại hình doanh nghiệp sau:

  • Công ty trách nhiệm hữu hạn 2 thành viên trở lên;
  • Công ty hợp danh;
  • Doanh nghiệp tư nhân.

b. Có đầy đủ chứng chỉ kế toán viên

  • Công ty dịch vụ kế toán phải có tối thiểu 2 nhân viên có chứng chỉ hành nghề kế toán viên.
  • Căn cứ theo Điều 58 Luật Kế toán, kế toán viên phải có đủ điện kiện:
    • Từ 18 tuổi đủ năng lực hành vi dân sự;
    • Có kinh nghiệm làm việc thực tế về kế toán, kiểm toán, tài chính;
    • Có tham gia các chương trình đào tạo cập nhật kiến thức theo quy định.

c. Có giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán

Kế toán viên đáp ứng đủ điều kiện quy định tại Khoản 1 Điều 59 có thể thực hiện đăng ký hành nghề và được cấp giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán.

Lưu ý: Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán chỉ có giá trị khi người được cấp ký hợp đồng lao động toàn thời gian với công ty cung cấp dịch vụ kế toán.

d. Có giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề dịch vụ kế toán

Công ty dịch vụ kế toán chỉ được bắt đầu hoạt động kinh doanh khi đảm bảo các điều kiện kinh doanh theo quy định của Luật Kế toán và được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề dịch vụ kế toán.

e. Điều kiện để được cấp giấy chứng nhận kinh doanh dịch vụ kế toán

Đối với công ty trách nhiệm hữu hạn có 2 thành viên trở lên

Giấy chứng nhận đủ điều kiện thành lập công ty dịch vụ kế toán cấp cho công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:

  • Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc giấy tờ hợp pháp khác có giá trị tương đương.
  • Có tối thiểu hai thành viên là kế toán viên
  • Người đại diện là Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của công ty trách nhiệm hữu hạn phải là kế toán.
  • Đảm bảo tỷ lệ vốn góp của kế toán nội bộ và tỷ lệ vốn góp của các thành viên trong tổ chức phù hợp với quy định của nhà nước.

Đối với công ty hợp danh

Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán cấp cho công ty hợp danh đáp ứng đủ các điều kiện sau:

  • Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc các giấy tờ hợp pháp khác có giá trị tương đương.
  • Có ít nhất hai người chịu trách nhiệm cá nhân đóng vai trò là kiểm toán viên.
  • Người đại diện theo pháp luật, người quản lý hoặc giám đốc của công ty hợp danh phải là kế toán viên hành nghề.

Đối với doanh nghiệp tư nhân 

Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau

  • Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc các giấy tờ hợp pháp khác có giá trị tương đương.
  • Có tối thiểu hai kế toán viên hành nghề.
  • Chủ sở hữu của một công ty tư nhân là một kế toán đồng thời là giám đốc điều hành.

4. Điều kiện đầu tư nước ngoài về dịch vụ kiểm toán theo quy định của pháp luật Việt Nam

a. Điều kiện về hình thức đầu tư

Các nhà đầu tư nước ngoài kinh doanh dịch vụ kiểm toán chỉ được thực hiện hoạt động kinh doanh tại Việt Nam dưới các hình thức sau:

  • Góp vốn với doanh nghiệp kiểm toán đã thành lập và đang hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.
  • Thành lập chi nhánh của một doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài.
  • Cung cấp dịch vụ kiểm toán qua biên giới theo quy định cụ thể của Chính phủ.

b. Điều kiện về tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ

Nếu nhà đầu tư là tổ chức thì chỉ được góp tối đa 35% vốn điều lệ của công ty TNHH hai thành viên trở lên kinh doanh dịch vụ kiểm toán. Trường hợp có nhiều tổ chức góp vốn thì tổng tỷ lệ vốn góp của các tổ chức đó cũng không được vượt quá 35% vốn điều lệ. Các kiểm toán viên hành nghề trong doanh nghiệp bắt buộc phải chiếm >50% vốn điều lệ của doanh nghiệp.

c. Điều kiện về phạm vi hoạt động

Nhà đầu tư nước ngoài đầu tư dịch vụ kiểm toán tại Việt Nam chỉ được hoạt động trong các lĩnh vực sau:

  • Dịch vụ kiểm toán: Dịch vụ kiểm toán gồm các công việc sau: kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ, kiểm toán hoạt động, kiểm toán báo cáo quyết toán dự án hoàn thành, báo cáo tài chính vì mục đích thuế, công việc kiểm toán khác
  • Dịch vụ báo cáo tài chính: Dịch vụ báo cáo tài chính gồm các công việc sau: soát xét báo cáo tài chính, thông tin tài chính, các dịch vụ bảo đảm khác
  • Các loại dịch vụ khác:
    • Tư vấn kinh tế, thuế, tài chính;
    • Tư vấn quản lý, chuyển đổi và tái cơ cấu doanh nghiệp;
    • Tư vấn ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị;
    • Thẩm định giá tài sản và đánh giá rủi ro kinh doanh;
    • Dịch vụ kế toán;
    • Dịch vụ bồi dưỡng kiến thức tài chính, kiểm toán, kế toán;
    • Dịch vụ khác liên quan

d. Điều kiện để được cấp giấy chứng nhận kinh doanh dịch vụ kế toán

Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán được cấp cho chi nhánh công ty dịch vụ kế toán nước ngoài tại Việt Nam khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:

  • Công ty dịch vụ kế toán nước ngoài được phép cung cấp dịch vụ kế toán theo quy định của pháp luật của nước nơi công ty dịch vụ kế toán nước ngoài đặt trụ sở chính.
  • Có ít nhất hai kế toán viên, trong đó có giám đốc chi nhánh hoặc giám đốc chi nhánh.
  • Giám đốc, Giám đốc chi nhánh của chi nhánh công ty dịch vụ kế toán nước ngoài không được đồng thời giữ chức vụ Giám đốc chi nhánh, Giám đốc chi nhánh của công ty khác tại Việt Nam.
  • Công ty dịch vụ kế toán nước ngoài phải có văn bản gửi Bộ Tài chính đảm bảo chịu trách nhiệm về mọi nghĩa vụ và nghĩa vụ của chi nhánh Việt Nam.

e. Nhà đầu tư nước ngoài mua lại phần vốn góp, cổ phần của công ty dịch vụ kế toán, kiểm toán

Kế toán và kiểm toán là hai ngành nghề kinh doanh có điều kiện quy định tại Phụ lục IV Luật Đầu tư 2020, do đó khi đối tác nước ngoài nếu muốn mua lại phần vốn góp thì phải làm thủ tục xin chấp thuận của Sở Kế hoạch Đầu tư.

Ngoài ra, nhà đầu tư nước ngoài không được sở hữu trên 35% số vốn của doanh nghiệp. Trường hợp có nhiều tổ chức góp vốn thì tổng tỷ lệ vốn góp của các tổ chức đó cũng không được vượt quá 35% vốn điều lệ. Các kiểm toán viên hành nghề trong doanh nghiệp bắt buộc phải chiếm >50% vốn điều lệ của doanh nghiệp.

Khi tiến hành xin công văn chấp thuận góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của Sở kế hoạch và Đầu tư, nhà đầu tư cần chứng minh năng lực tài chính (thông qua sao kê tài khoản ngân hàng đối với nhà đầu tư là cá nhân hoặc báo cáo tài chính hai năm gần nhất của nhà đầu tư là tổ chức dự kiến mua cổ phần, phần vốn góp). Năng lực tài chính quả Nhà đầu tư thể hiện phải lớn hơn hoặc bằng với số vốn góp nhận chuyển nhượng vào doanh nghiệp Việt Nam.

5. Hồ sơ và thủ tục thành lập công ty dịch vụ kế toán 

a. Hồ sơ thành lập công ty dịch vụ kế toán 

Để đăng ký kinh doanh dịch vụ kế toán bạn cần chuẩn bị các loại giấy tờ sau:

Đối với hồ sơ thành lập công ty:

  • Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp theo mẫu tương ứng với từng loại doanh nghiệp tại nghị định 122/2020/NĐ-CP.
  • Điều lệ công ty.
  • Bản sao hợp lệ các giấy tờ sau: Giấy tờ chứng thực cá nhân đối với cá nhân là chủ sở hữu của công ty; Quyết định thành lập hoặc Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ khác tương đương; Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư với trường hợp doanh nghiệp được thành lập bởi nhà đầu tư là nước ngoài hoặc tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật đầu tư.
  • Văn bản ủy quyền của chủ sở hữu cho người được ủy quyền với trường hợp chủ sở hữu công ty là tổ chức.
Công ty dịch vụ kế toán
Hồ sơ xin giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán – Nguồn: Luật Thái An

Đối với hồ sơ xin giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán:

  • Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán.
  • Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương.
  • Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán của các kế toán viên hành nghề.
  • Hợp đồng lao động với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán của các kế toán viên hành nghề.
  • Tài liệu chứng minh về vốn góp đối với công ty trách nhiệm hữu hạn.
  • Điều lệ công ty đối với công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn.
  • Văn bản cam kết chịu trách nhiệm của doanh nghiệp nước ngoài, giấy tờ chứng nhận được phép kinh doanh dịch vụ kế toán của doanh nghiệp nước ngoài đối với chi nhánh doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán nước ngoài tại Việt Nam.

b. Thủ tục thành lập công ty dịch vụ kế toán

Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ mở công ty dịch vụ kế toán

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ thành lập doanh nghiệp, doanh nghiệp có thể nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở KHĐT tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính hoặc nộp hồ sơ online trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp (lưu ý: Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM không chấp nhận hồ sơ giấy).

Bước 2: Cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiếp nhận và giải quyết yêu cầu

Trong vòng 3 – 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Phòng Đăng ký kinh doanh kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho công ty dịch vụ kế toán.

Bước 3: Các thủ tục cần thực hiện sau thành lập công ty dịch vụ kế toán

 Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, công ty dịch vụ kế toán cần thực hiện ngay các thủ tục sau:

  • Khắc con dấu pháp nhân, con dấu chức danh.
  • Làm bảng hiệu công ty và treo tại trụ sở chính.
  • Mua chữ ký số và đăng ký tài khoản thuế điện tử.
  • Mở tài khoản ngân hàng, thông báo STK ngân hàng công ty với cơ quan thuế.
  • Nộp hồ sơ khai thuế ban đầu.
  • Mua hóa đơn điện tử và làm thủ tục thông báo phát hành hóa đơn.
  • Nộp đủ số vốn điều lệ đã đăng ký vào tài khoản công ty trong vòng 90 ngày kể từ ngày có đăng ký kinh doanh.
  • Làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kế toán cho kế toán viên.
  • Làm thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán: Sau khi nhận được giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp, bạn chuẩn bị đầy đủ hồ sơ như trình bày ở trên để xin giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán lên Bộ tài chính.

Xem thêm:

A-Z về thành lập công ty cổ phần | Theo Luật Doanh nghiệp 2020

Thành lập công ty TNHH 1 thành viên như thế nào?

Thành lập công ty TNHH 2 thành viên trở lên như thế nào?

6. Lưu ý về thủ tục nhà đầu tư nước ngoài mua lại phần vốn góp, cổ phần của công ty kế toán, kiểm toán

Thủ tục gồm hai bước là: 

(i) Xin chấp thuận của Sở Kế hoạch Đầu tư nơi công ty kế toán, kiểm toán đặt trụ sở 

(ii) Thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

  1. Xin chấp thuận của Sở Kế hoạch đầu tư

Hồ sơ:

  • Nhà đầu tư nước ngoài cần chuẩn bị bộ hồ sơ sau:
  • Văn bản đăng ký góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp
  • Bản sao chứng minh nhân dân, thẻ căn cước hoặc hộ chiếu đối với nhà đầu tư là cá nhân;
  • Bản sao Giấy chứng nhận thành lập hoặc tài liệu tương đương khác xác nhận tư cách pháp lý đối với nhà đầu tư là tổ chức.

Thủ tục:

  • Nhà đầu tư nộp hồ sơ tại Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi tổ chức kinh tế đặt trụ sở chính;
  • Trường hợp việc góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài đáp ứng điều kiện thì Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo bằng văn bản trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, theo đó cho phép hoặc không cho phép nhà đầu tư thực hiện việc mua lại vốn góp, cổ phần.
  •  Trường hợp được chấp thuận, nhà đầu tư thực hiện thủ tục thay đổi cổ đông, thành viên theo quy định của pháp luật.

Xem thêm:

Người nước ngoài góp vốn vào công ty / doanh nghiệp Việt Nam như thế nào ?

7. Một số lưu ý khi thành lập doanh nghiệp dịch vụ kế toán

Khi thành lập công ty dịch vụ kế toán, có một số lưu ý quan trọng cần được xem xét để đảm bảo quá trình này diễn ra suôn sẻ và thành công:

  • Hiểu rõ quy định pháp lý: Đây là bước quan trọng đầu tiên. Bạn cần nắm vững các quy định của pháp luật về thành lập và vận hành công ty dịch vụ kế toán, bao gồm cả luật doanh nghiệp, luật kế toán, thuế, và các vấn đề pháp lý liên quan khác.
  • Lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp: Tùy thuộc vào quy mô và mục tiêu kinh doanh, bạn cần lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp như công ty TNHH, công ty cổ phần, v.v.
  • Xây dựng kế hoạch kinh doanh chi tiết: Một kế hoạch kinh doanh rõ ràng và chi tiết sẽ giúp bạn xác định được mục tiêu, thị trường mục tiêu, chiến lược phát triển, dự toán tài chính, v.v.
  • Đầu tư vào công nghệ và hệ thống IT: Trong thời đại số hóa, việc đầu tư vào công nghệ thông tin và hệ thống kế toán là cực kỳ quan trọng để nâng cao hiệu quả làm việc và cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho khách hàng.
  • Tuyển dụng và đào tạo nhân sự chất lượng: Nhân sự là yếu tố quan trọng quyết định đến chất lượng dịch vụ và uy tín của công ty. Việc tuyển dụng và đào tạo đội ngũ nhân viên có kỹ năng chuyên môn cao và đạo đức nghề nghiệp tốt là cần thiết.
  • Chú trọng đến vấn đề bảo mật thông tin: Trong lĩnh vực kế toán, việc đảm bảo bảo mật thông tin khách hàng là vô cùng quan trọng. Công ty cần xây dựng chính sách và biện pháp bảo mật thông tin nghiêm ngặt.
  • Phát triển mối quan hệ với khách hàng: Xây dựng và phát triển mối quan hệ tốt với khách hàng sẽ giúp tạo dựng niềm tin và tăng cơ hội phát triển kinh doanh. Luôn lắng nghe và đáp ứng nhu cầu của khách hàng là chìa khóa để thành công.

8. Sự cấn thiết sử dụng dịch vụ Luật sư tư vấn thành lập Công ty dịch vụ kế toán

Sự cần thiết của việc sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn trong quá trình thành lập công ty dịch vụ kế toán không thể phủ nhận. Trong một thế giới ngày càng phức tạp về mặt pháp lý, việc đảm bảo mọi hoạt động kinh doanh tuân thủ luật pháp là một yếu tố quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển bền vững của doanh nghiệp.

  • Luật sư tư vấn cung cấp cho doanh nghiệp kiến thức chuyên môn sâu sắc, giúp họ nắm vững các quy định pháp luật, từ đó tránh được những sai sót có thể dẫn đến rủi ro pháp lý, phạt tiền hoặc thậm chí là việc đình chỉ hoạt động kinh doanh.
  • Luật sư tư vấn giúp tối ưu hóa quy trình đăng ký kinh doanh, soạn thảo và kiểm tra các hợp đồng kinh tế, lao động sao cho phù hợp với quy định của pháp luật.
  • Qua đó, doanh nghiệp có thể tránh được các tranh chấp pháp lý không đáng có, giảm thiểu thời gian và chi phí cho các vấn đề pháp lý sau này. Đồng thời, luật sư cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp trong các thỏa thuận, đảm bảo rằng mọi giao dịch đều mang lại lợi ích tốt nhất cho công ty mình.
  • Ngoài ra, việc sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn còn giúp công ty dịch vụ kế toán xây dựng được một nền tảng pháp lý vững chắc ngay từ những bước đầu tiên, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng kinh doanh và phát triển bền vững trong tương lai.

Tóm lại, việc sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn trong quá trình thành lập và vận hành công ty dịch vụ kế toán là một quyết định sáng suốt, giúp doanh nghiệp định hình và bảo vệ vững chắc vị thế pháp lý của mình trong môi trường kinh doanh đầy biến động và cạnh tranh.

Đàm Thị Lộc