Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã: 7 trường hợp

Để hoạt động hợp pháp, hợp tác xã phải có Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã. Tuy nhiên, có những trường hợp giấy chứng nhận có thể bị thu hồi do vi phạm hoặc không tuân thủ các yêu cầu pháp lý. Việc hiểu rõ căn cứ, quy trình và hậu quả của việc thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã là rất quan trọng đối với các thành viên và người quản lý hợp tác xã để đảm bảo tuân thủ và tránh hậu quả pháp lý.

Cùng tìm hiểu vấn đề này qua bài viết dưới đây của Công ty Luật Thái An:

1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh quy định về thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã

Cơ sở pháp lý điều chỉnh quy định về thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã là các văn bản pháp luật sau đây:

• Luật Hợp tác xã 2023;
• Nghị định 113/2024/NĐ-CP ngày 12/9/2024 hướng dẫn Luật Hợp tác xã;
• Nghị định số 92/2024/NĐ-CP ngày 18/7/2024 về đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

2. Giấy chứng nhận hợp tác xã là gì? Điều kiện cấp?

Giấy chứng nhận hợp tác xã hay Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã là văn bản xác nhận rằng hợp tác xã đã được thành lập hợp pháp theo Luật Hợp tác xã.

Điều kiện cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã:

•  Ngành, nghề đăng ký kinh doanh không bị cấm đầu tư kinh doanh;
•  Có hồ sơ đăng ký hợp lệ;
•  Tên của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã 2023;
•  Nộp đủ lệ phí đăng ký theo quy định của pháp luật về phí và lệ phí.

(Khoản 1 Điều 44 Luật Hợp tác xã 2023)

3. Các trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã

Căn cứ tại khoản 2 Điều 103 Luật Hợp tác xã 2023 quy định Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã nếu ội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là giả mạo:

Việc xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là giả mạo thực hiện theo quy định tại Điều 23 Nghị định số 92/2024/NĐ-CP ngày 18/7/2024 về đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã như sau:

Trường hợp có căn cứ xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hợp tác xã là giả mạo thì cá nhân, tổ chức liên quan gửi văn bản đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện để đề nghị thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã.

Người đề nghị thu hồi có trách nhiệm cung cấp cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện một trong các giấy tờ quy định. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện xử lý theo quy định.

Giấy tờ xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là giả mạo bao gồm:

•  Bản sao văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp văn bản trả lời văn bản do cơ quan đó cấp bị giả mạo;
•  Bản sao văn bản trả lời của cơ quan công an về việc nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là giả mạo.

Trường hợp cần xác định nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là giả mạo, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện gửi văn bản kèm theo hồ sơ đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đến cơ quan quy định tại khoản 2 Điều này. Các cơ quan có trách nhiệm trả lời bằng văn bản về kết quả xác định theo đề nghị của cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị.

b) Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã nếu ngừng hoạt động trên 12 tháng

Nếu hợp tác xã ngừng hoạt động trên 12 tháng mà không thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế, thì cơ quan chức năng sẽ tiến hành thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã.

c) Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã nếu không gửi báo cáo

Nếu sau 12 tháng mà hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không gửi báo cáo về việc tuân thủ theo quy định của Luật này theo yêu cầu của cơ quan đăng ký kinh doanh; thì sẽ tiến hành thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã.

d) Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã nếu không đáp ứng điều kiện số lượng thành viên tối thiểu

Nếu không đáp ứng điều kiện số lượng thành viên tối thiểu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong 12 tháng liên tục; không đáp ứng điều kiện số lượng thành viên tối đa là tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, cá nhân là nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật trong 06 tháng liên tục; thì cơ quan chức năng sẽ tiến hành thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã.

đ) Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã nếu không đáp ứng điều kiện vốn góp tối đa

Nếu không đáp ứng điều kiện vốn góp tối đa của thành viên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã trong 12 tháng liên tục; thì cơ quan chức năng sẽ tiến hành thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã.

e) Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã nếu không tổ chức Đại hội thành viên thường niên

Nếu không tổ chức Đại hội thành viên thường niên trong 18 tháng liên tục kể từ thời điểm tổ chức Đại hội thành viên gần nhất, trừ trường hợp bất khả kháng; thì cơ quan chức năng sẽ tiến hành thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã.

f) Thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã theo quyết định của Tòa án hoặc đề nghị của cơ quan nhà nước có thẩm quyền

Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã cũng sẽ bị thu hồi theo quyết định của Tòa án hoặc đề nghị của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của luật có liên quan.

4. Trình tự, thủ tục thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã

Trình tự, thủ tục thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã như sau:

Bước 1: Thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã

• Trường hợp nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là giả mạo, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra thông báo về hành vi vi phạm và ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được giấy tờ theo quy định, đó là:
  • Bản sao văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp văn bản trả lời văn bản do cơ quan đó cấp bị giả mạo;
  • Bản sao văn bản trả lời của cơ quan công an về việc nội dung kê khai trong hồ sơ đăng ký tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã là giả mạo.
• Trường hợp hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có hành vi vi phạm thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm b, c, d, đ và e khoản 1 Điều 103 Luật Hợp tác xã, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện thông báo bằng văn bản về hành vi vi phạm và yêu cầu người đại diện theo pháp luật đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện để giải trình. Đó là các trường hợp sau:
  • Ngừng hoạt động trên 12 tháng mà không thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế;
  • Sau 12 tháng mà hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không gửi báo cáo về việc tuân thủ theo quy định;
  • Không đáp ứng điều kiện số lượng thành viên tối thiểu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong 12 tháng liên tục; không đáp ứng điều kiện số lượng thành viên tối đa là tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, cá nhân là nhà đầu tư nước ngoài theo quy định trong 06 tháng liên tục;

Kết thúc thời hạn giải trình ghi trong thông báo mà người được yêu cầu không đến hoặc nội dung giải trình không được chấp thuận thì cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xãtrong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc thời hạn giải trình.

• Trường hợp cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nhận được quyết định của Tòa án về thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã, trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định của Tòa án, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã.
• Trường hợp cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nhận được văn bản đề nghị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của luật có liên quan, trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị thu hồi, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra thông báo bằng văn bản về hành vi vi phạm theo và ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã.

Bước 2: Thực hiện thủ tục giải thể

• Sau khi cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải thực hiện thủ tục giải thể và chấm dứt hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
• Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã theo đề nghị của cơ quan quản lý thuế không phải thực hiện thủ tục giải thể. Trường hợp này, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện chuyển tình trạng pháp lý của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh sang tình trạng “Bị thu hồi do cưỡng chế về quản lý thuế” trong Cơ sở dữ liệu về đăng ký hợp tác xã.

Bước 3: Thông báo về việc thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã cho các cơ quan nhà nước liên quan

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ra thông báo vi phạm, quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện đăng tải thông báo vi phạm, quyết định thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp và gửi thông báo vi phạm, quyết định thu hồi Giấy chứng nhận hợp tác xã đến trụ sở chính của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, đồng thời gửi sang cơ quan thuế để cập nhật và phối hợp quản lý.

5. Hậu quả của việc thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã

Việc thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã có những tác động pháp lý và tài chính đáng kể. Một số hậu quả chính bao gồm:

5.1. Chấm dứt tư cách pháp lý

Sau khi giấy chứng nhận bị thu hồi, hợp tác xã không còn tồn tại như một pháp nhân. Điều này có nghĩa là hợp tác xã không còn có thể tiến hành kinh doanh, ký kết hợp đồng hoặc tự đại diện cho mình trong các vấn đề pháp lý.

5.2. Thanh lý tài sản

Sau khi thu hồi, tài sản của hợp tác xã phải được thanh lý. Quy trình bao gồm:

• Thanh toán các khoản nợ và nghĩa vụ của hợp tác xã.
• Phân phối bất kỳ tài sản còn lại nào cho các thành viên theo điều lệ hợp tác xã và luật hiện hành.

5.3. Tác động đến thành viên và nhân viên

• Thành viên: Mất mối quan hệ với hợp tác xã và có thể phải chịu tổn thất tài chính.
• Nhân viên: Có thể mất việc và được hưởng trợ cấp thôi việc hoặc bồi thường theo yêu cầu của luật lao động.

5.4. Trách nhiệm pháp lý

• Lãnh đạo hợp tác xã có thể phải chịu trách nhiệm đối với bất kỳ hoạt động bất hợp pháp hoặc quản lý sai trái nào dẫn đến việc thu hồi.
• Các thành viên cũng có thể phải đối mặt với hậu quả pháp lý tùy thuộc vào mức độ tham gia của họ vào các hành vi vi phạm

6. Sự cần thiết của việc sử dụng dịch vụ pháp lý để tư vấn về việc thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã

Việc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã là một quá trình pháp lý quan trọng với những tác động sâu rộng. Việc thuê luật sư để tư vấn và hỗ trợ trong vấn đề này là rất quan trọng để đảm bảo tuân thủ và bảo vệ quyền của hợp tác xã. Sau đây là lý do tại sao các dịch vụ pháp lý là cần thiết:

• Hiểu rõ căn cứ pháp lý: Luật sư giúp làm rõ lý do pháp lý cho việc thu hồi, chẳng hạn như vi phạm luật hợp tác xã, không đáp ứng các yêu cầu hoạt động hoặc không tuân thủ các quy định. Sự hiểu biết này cho phép các hợp tác xã giải quyết các vấn đề tiềm ẩn hoặc phản đối việc thu hồi bất công.
• Tuân thủ các thủ tục: Quá trình thu hồi giấy chứng nhận phải tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp. Các chuyên gia pháp lý đảm bảo rằng cả hợp tác xã và các cơ quan có liên quan đều tuân thủ các thủ tục thích hợp, giảm thiểu rủi ro thu hồi sai trái.
• Chuẩn bị phản hồi pháp lý: Nếu hợp tác xã phải đối mặt với khả năng bị thu hồi, luật sư sẽ hỗ trợ soạn thảo các phản hồi chính thức, kháng cáo hoặc biện hộ pháp lý để phản đối quyết định một cách hiệu quả.
• Bảo vệ quyền của thành viên: Việc thu hồi có thể ảnh hưởng đến khoản đầu tư và quyền lợi của thành viên hợp tác xã. Luật sư làm việc để bảo vệ quyền của các thành viên, đảm bảo rằng lợi ích của họ được bảo vệ trong và sau quá trình này.
• Đàm phán và giải quyết: Trong một số trường hợp, các chuyên gia pháp lý có thể đàm phán với các cơ quan chức năng để giải quyết các vấn đề tuân thủ mà không cần hủy bỏ, tìm ra các giải pháp thay thế cho phép hợp tác xã tiếp tục hoạt động.
• Quản lý tài sản và nợ phải trả: Các chuyên gia pháp lý hướng dẫn các hợp tác xã xử lý tài sản, nợ phải trả và nghĩa vụ hợp đồng nếu sắp bị thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã, đảm bảo các quy trình thanh lý hoặc chuyển nhượng hợp lý.
• Giảm rủi ro pháp lý: Những sai lầm trong việc giải quyết việc hủy bỏ có thể dẫn đến trách nhiệm pháp lý hoặc hình phạt. Luật sư giúp các hợp tác xã giảm thiểu rủi ro và tránh các vấn đề pháp lý tiếp theo.
• Thủ tục sau khi hủy bỏ: Nếu xảy ra việc hủy bỏ, các dịch vụ pháp lý đảm bảo rằng tất cả các bước cần thiết sau khi bị thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã—chẳng hạn như thông báo cho thành viên, giải quyết nợ và phân phối tài sản—được xử lý đúng cách và tuân thủ luật pháp.
• Đại diện trong các tranh chấp pháp lý: Nếu tranh chấp phát sinh, luật sư sẽ đại diện trong quá trình tố tụng tại tòa án để bảo vệ quyền của hợp tác xã.
• Hướng dẫn chiến lược: Luật sư đưa ra lời khuyên chiến lược về việc có nên phản đối việc thu hồi, tái cấu trúc hợp tác xã hay theo đuổi các mô hình kinh doanh thay thế hay không.

Tóm lại, việc sử dụng dịch vụ pháp lý để tư vấn về việc thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã đảm bảo tuân thủ, bảo vệ quyền của thành viên, giảm rủi ro pháp lý và cung cấp các giải pháp chiến lược để giải quyết hoặc phản đối việc thu hồi một cách hiệu quả.

Kết luận

Việc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký của hợp tác xã là hậu quả nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến các thành viên, nhân viên và cộng đồng. Hiểu được lý do thu hồi, quy trình pháp lý liên quan và hậu quả tiềm ẩn có thể giúp các hợp tác xã duy trì sự tuân thủ và hoạt động. Bằng cách tuân thủ các yêu cầu pháp lý, duy trì tính minh bạch và giải quyết các vấn đề kịp thời, các hợp tác xã có thể giảm thiểu rủi ro thu hồi giấy chứng nhận và tiếp tục đóng góp tích cực cho nền kinh tế.

Đối với các nhà lãnh đạo và thành viên hợp tác xã, việc cập nhật thông tin về các nghĩa vụ pháp lý và rủi ro tiềm ẩn là điều cần thiết. Nếu bạn cần hỗ trợ về việc tuân thủ, đăng ký hoặc giải quyết các thách thức pháp lý khi bị thu hồi giấy chứng nhận hợp tác xã , hãy cân nhắc tham khảo ý kiến ​​của các chuyên gia pháp lý của Công ty Luật Thái An chuyên về luật hợp tác xã. Sự hướng dẫn của chúng tôi có thể giúp bạn bảo vệ lợi ích của hợp tác xã và đảm bảo thành công lâu dài của hợp tác xã.