Tách hợp tác xã thế nào cho đúng luật ?
Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam, hợp tác xã đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, thương mại và cung cấp dịch vụ. Tuy nhiên, khi hợp tác xã phát triển, có thể nảy sinh những tình huống mà việc hợp tác xã chia tách thành các đơn vị nhỏ hơn sẽ có lợi hơn. Quá trình này, được gọi là “tách hợp tác xã“, có thể nâng cao hiệu quả, giải quyết xung đột hoặc phục vụ tốt hơn các mục tiêu đa dạng của các thành viên.
Bài viết này của Công ty Luật Thái An cung cấp các thông tin cơ bản về cơ sở pháp lý, thủ tục, hệ quả pháp lý của việc tách hợp tác xã cũng như các vấn đề khác có liên quan.
1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh quy định về tách hợp tác xã
Cơ sở pháp lý điều chỉnh quy định về tách hợp tác xã là các văn bản pháp luật sau đây:
- Luật Hợp tác xã 2023;
- Nghị định 113/2024/NĐ-CP ngày 12/9/2024 hướng dẫn Luật Hợp tác xã
2. Có được tách hợp tác xã không?
Căn cứ khoản 1 Điều 93 Luật Hợp tác xã 2023 như sau:
Điều 93. Tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã
1. Hợp tác xã có thể tách bằng cách chuyển một phần tài sản, quyền, nghĩa vụ, thành viên của mình (sau đây gọi là hợp tác xã bị tách) để thành lập một hoặc nhiều hợp tác xã được tách. Liên hiệp hợp tác xã có thể tách bằng cách chuyển một phần tài sản, quyền, nghĩa vụ, thành viên của mình (sau đây gọi là liên hiệp hợp tác xã bị tách) để thành lập một hoặc nhiều liên hiệp hợp tác xã được tách. Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách không chấm dứt tồn tại.
Như vậy, Hợp tác xã có thể tách bằng cách chuyển một phần tài sản, quyền, nghĩa vụ, thành viên của mình (sau đây gọi là hợp tác xã bị tách) để thành lập một hoặc nhiều hợp tác xã được tách.
Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách không chấm dứt tồn tại. Đây là điểm khác nhau cơ bản so với việc chia hợp tác xã: hợp tác xã bị chia chấm dứt tồn tại sau khi chia.
3. Thủ tục tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thực hiện như thế nào?
Căn cứ khoản 2 Điều 93 Luật Hợp tác xã 2023 quy định về thủ tục tách hợp tác xã như sau:
Bước 1: Đại hội thành viên của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách thông qua nghị quyết tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật này và Điều lệ.
Nghị quyết tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bao gồm nội dung chủ yếu sau đây:
- Tên, địa chỉ trụ sở chính của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách;
- Tên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tách; phương án sử dụng lao động;
- Nguyên tắc, cách thức và thủ tục chuyển một phần tài sản, quyền, nghĩa vụ từ hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách sang hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tách, bao gồm cả quỹ chung không chia, tài sản chung không chia;
- Thời hạn thực hiện tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã;
Bước 2: Nghị quyết tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải được gửi đến tất cả chủ nợ, thông báo cho người lao động, Ủy ban nhân dân nơi cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày thông qua nghị quyết;
Bước 3: Đăng ký hợp tác xã được tách:
Việc đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tách thực hiện theo quy định tại Điều 41 Luật Hợp tác xã 2023 và Điều 42 Luật Hợp tác xã 2023. Trong trường hợp này, hồ sơ đăng ký thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tách bao gồm:
- Giấy đề nghị đăng ký thành lập;
- Điều lệ;
- Danh sách thành viên chính thức, thành viên liên kết góp vốn;
- Danh sách, số định danh cá nhân của người đại diện theo pháp luật là người Việt Nam; danh sách, bản sao giấy tờ pháp lý của người đại diện theo pháp luật là người nước ngoài;
- Bản sao giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong trường hợp hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tham gia thành lập bởi cá nhân là nhà đầu tư nước ngoài hoặc tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật về đầu tư.
- Nghị quyết tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã;
Bước 4: Đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã
Việc đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, thông báo thay đổi nội dung đăng ký đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách thực hiện theo quy định tại các điều 41, 47 và 48 của Luật Hợp tác xã. Trong trường hợp này, hồ sơ phải kèm theo nghị quyết tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
Việc đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, thông báo thay đổi nội dung đăng ký đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách thực hiện theo quy định tại các Điều 41 Luật Hợp tác xã 2023, Điều 47 Luật Hợp tác xã 2023 và Điều 48 Luật Hợp tác xã 2023.
Trong trường hợp này, hồ sơ phải kèm theo nghị quyết tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
3. Hợp tác xã bị tách và hợp tác xã được tách phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ chưa thanh toán không?
Căn cứ khoản 3 Điều 93 Luật Hợp tác xã 2023 quy định hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách và hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tách phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ chưa thanh toán, trừ trường hợp hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tách, chủ nợ, khách hàng và người lao động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách có thỏa thuận khác.
Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tách đương nhiên kế thừa toàn bộ quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp được phân chia theo nghị quyết tách hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.
4. Tài sản chung không chia, quỹ chung không chia của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sau khi bị tách được xử lý như thế nào?
Căn cứ khoản 4 Điều 93 Luật Hợp tác xã 2023 quy định tài sản chung không chia, quỹ chung không chia của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sau khi bị tách được chuyển thành tài sản chung không chia, quỹ chung không chia của các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sau khi tách theo phương án do Đại hội thành viên của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị tách quyết định.
5. Các cân nhắc về mặt pháp lý và tài chính khi tách hợp tác xã
Việc tách hợp tác xã liên quan đến một số cân nhắc về mặt pháp lý và tài chính phải được quản lý cẩn thận:
- Nghĩa vụ thuế: Đảm bảo tất cả các loại thuế được thanh toán và hạch toán trong quá trình chia tách. Các hợp tác xã mới có thể cần phải đăng ký mã số thuế.
- Cam kết hợp đồng: Các hợp đồng hiện tại phải được xem xét và chuyển nhượng lại cho hợp tác xã mới phù hợp. Thông báo cho các đối tác kinh doanh và các bên liên quan về việc chia tách để tránh vi phạm hợp đồng.
- Quyền của nhân viên: Quyền của nhân viên phải được bảo vệ, bao gồm lương, phúc lợi và an ninh việc làm; Lên kế hoạch rõ ràng để chuyển giao nhân viên cho hợp tác xã mới.
- Minh bạch về mặt tài chính: Tiến hành kiểm toán kỹ lưỡng tài sản và nghĩa vụ của hợp tác xã; Đảm bảo rằng hồ sơ tài chính minh bạch và tất cả các thành viên đều có thể biết được.
6. Sự cần thiết sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn, thực hiện thủ tục tách hợp tác xã
Chia tách hợp tác xã (phân chia hợp tác xã) là một quá trình pháp lý phức tạp đòi hỏi phải lập kế hoạch cẩn thận và tuân thủ các quy định. Thuê luật sư để xử lý quá trình này mang lại nhiều lợi ích, đảm bảo việc chia tách được thực hiện suôn sẻ và hợp pháp. Sau đây là lý do tại sao các dịch vụ pháp lý là cần thiết:
- Tuân thủ quy định: Luật sư là chuyên gia về Luật hợp tác xã và các khuôn khổ pháp lý liên quan. Họ đảm bảo rằng quá trình chia tách tuân thủ mọi yêu cầu pháp lý, tránh các hành vi vi phạm hoặc hình phạt tiềm ẩn.
- Các thủ tục phức tạp: Quá trình tách hợp tác xã bao gồm nhiều bước, bao gồm soạn thảo nghị quyết, thông báo cho các thành viên và xin phê duyệt từ các cơ quan có thẩm quyền. Các chuyên gia pháp lý đảm bảo rằng tất cả các thủ tục đều được tuân thủ và ghi chép đúng cách.
- Tài liệu chính xác: Các dịch vụ pháp lý giúp chuẩn bị các tài liệu thiết yếu, chẳng hạn như kế hoạch tách, nghị quyết của thành viên, báo cáo tài chính và đơn xin chính thức. Tài liệu chính xác là rất quan trọng để tránh bị chậm trễ hoặc từ chối.
- Phân bổ tài sản và nợ phải trả: Tách hợp tác xã đòi hỏi phải phân phối lại tài sản, nợ phải trả và trách nhiệm giữa các hợp tác xã mới thành lập. Luật sư đảm bảo rằng các khoản phân bổ này là công bằng, minh bạch và hợp pháp.
- Bảo vệ quyền thành viên: Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích của các thành viên hợp tác xã, đảm bảo rằng việc chia tách không ảnh hưởng xấu đến quyền lợi hoặc sự tham gia của họ vào các hợp tác xã mới.
- Phòng ngừa và giải quyết xung đột: Tranh chấp giữa các thành viên hoặc bên liên quan có thể phát sinh trong quá trình chia tách. Các chuyên gia pháp lý có thể làm trung gian và giải quyết xung đột một cách hiệu quả, đảm bảo sự đồng thuận và tuân thủ luật pháp.
- Tuân thủ thuế và tài chính: Một bộ phận hợp tác xã có thể có những tác động đáng kể về thuế. Luật sư làm việc với các cố vấn tài chính để đảm bảo các nghĩa vụ thuế được đáp ứng, ngăn ngừa các vấn đề pháp lý hoặc tài chính trong tương lai.
- Hiệu quả và giảm thiểu rủi ro: Các chuyên gia pháp lý hợp lý hóa quy trình bằng cách chủ động giải quyết các thách thức, giảm sự chậm trễ và đảm bảo tuân thủ. Điều này giảm thiểu rủi ro về kiện tụng hoặc giám sát theo quy định trong tương lai.
Tóm lại, việc thuê các dịch vụ pháp lý để tư vấn và thực hiện các thủ tục tách hợp tác xã đảm bảo tuân thủ luật pháp, bảo vệ quyền lợi của thành viên, tạo điều kiện giải quyết xung đột và giúp đạt được kết quả suôn sẻ và hợp pháp.
Kết luận
Tách hợp tác xã là một quyết định mang tính chiến lược có thể dẫn đến hiệu quả cao hơn, mục tiêu phát triển rõ ràng hơn và dịch vụ tốt hơn cho các thành viên. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi phải có kế hoạch cẩn thận, minh bạch và tuân thủ các quy định pháp lý. Bằng cách hiểu được cơ sở pháp lý, các điều kiện và thủ tục, các hợp tác xã có thể điều hướng quá trình tách một cách suôn sẻ và tạo tiền đề cho các hoạt động thành công trong tương lai.
Đối với các hợp tác xã đang cân nhắc chia tách, việc tìm kiếm tư vấn pháp lý chuyên nghiệp có thể giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo tuân thủ luật pháp Việt Nam. Công ty Luật Thái An cung cấp hướng dẫn chuyên môn về tái cấu trúc hợp tác xã , phân chia tài sản và đăng ký pháp lý. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để tìm hiểu thêm về cách chúng tôi có thể hỗ trợ hợp tác xã của bạn đạt được sự chia tách suôn sẻ và thành công.
- Chuyển nhượng quyền tác giả, quyền liên quan - 31/10/2022
- Đơn đề nghị giải quyết tranh chấp đất đai - 19/03/2022
- Cẩn trọng khi ký hợp đồng vay? - 31/10/2021