Tội giết người do bị kích động mạnh: Tất cả những gì bạn cần biết

Tội giết người do bị kích động mạnh thuộc nhóm tội phạm nghiêm trọng do khung hình phạt cao nhất của tội này là 70 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình. Với bề dầy kinh nghiệm trong lĩnh vực tố tụng hình sự, chúng tôi sẽ trình bầy những vấn đề cơ bản nhất về tội giết người do bị kích động mạnh: thế nào là tội giết người do bị kích động mạnh, các cấu thành tội phạm, các khung hình phạt, các căn cứ để toà án quyết định hình phạt cụ thể với từng vụ án, các hướng luật sư có thể bào chữa hình sự cho bị cáo tội phạm này…

1. Cơ sở pháp lý quy định tội tội giết người do bị kích động mạnh là gì ?

Cơ sở pháp lý quy định trách nhiệm hình sự đối với tội giết người do bị kích động mạnh là Điều 125 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017

2. Thế nào là tội giết người do bị kích động mạnh ?

Một người bị coi là phạm tội tội giết người do bị kích động mạnh khi có các dấu hiệu sau đây. Các dấu hiệu này là các cấu thành tội phạm mà khi có đủ các cấu thành tội phạm này thì mới có thể kết luận người đó phạm tội.

a. Chủ thể của tội giết người do bị kích động mạnh

Chủ thể của tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh là ngưòi từ đủ 16 tuổi trở lên. Điều này có nghĩa là người dưới 16 tuổi khi có hành vi này thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Dấu hiệu đặc biệt của chủ thể ở tội phạm này là khi tước đoạt tính mạng người khác, họ phải trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó. Ở đây cần làm rõ 2 điểm sau:

  • Tình trạng tinh thần bị kích động mạnh là tình trạng người phạm tội không hoàn toàn tự chủ, tự kiềm chế được hành vi của mình.
  • Trạng thái tinh thần bị kích động mạnh của người phạm tội là do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người phạm tội hoặc đối với người thân của người phạm tội gây ra. Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân ở đây có thể cấu thành tội phạm hoặc cũng có thể không hoặc chua cấu thành tội phạm. Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân có thể chỉ là một hành vi cụ thể và tức thì dẫn đến trạng thái thần kinh bị kích động mạnh của người phạm tội, nhưng cũng có thể là một loạt các hành vi diễn tra trong một quãng thời gian dài, làm cho người phạm tội bị dồn nén về tâm lý. Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân có thể là đối với chính người phạm tội hoặc có thể là đối với người khác có quan hệ tình cảm thân thuộc với người phạm tội.

b. Hành vi khi phạm tội giết người do bị kích động mạnh

Hành vi khách quan:

Hành vi khách quan của tội này là hành vi tước đoạt tính mạng người đã làm cho chủ thể của tội phạm lâm vào trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của mình. Đố có thể là những hành vi bắn, đâm, chém hay đánh…

Hậu quả:

Hậu quả của tội giết người do bị kích động mạnh là hậu quả chết người. Giữa hành vi tước đoạt tính mạng người khác và hậu quả chết người phải có quan hệ nhân quả: Hành vi phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra chết người. Để chứng minh điều này khá phức tạp và cần có sự hỗ trợ của giám định pháp y.

c. Lỗi của chủ thể tội giết người do bị kích động mạnh

Lỗi của chủ thể tội này có thể là lỗi cố ý trực tiếp hoặc lỗi cố ý gián tiếp, mức độ lỗi của chủ thể phạm tội là hạn chế và nạn nhân cũng có lỗi.

3. Các khung hình phạt đối với tội giết người do bị kích động mạnh là gì ?

Điều 125 Bộ luật hình sự 2015 quy định 2 khung hình phạt đối với tội này. Ở khung hình phạt thấp nhất đã phạt tù từ 6 tháng trở lên, và không có hình phạt nhẹ hơn như cải tạo không giam giữ. 2 khung hình phạt này tăng dần từ khoản 1 đến khoản 2:

a. Hình phạt theo khoản 1 điều 125 đối với tội tội giết người do bị kích động mạnh

Phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

b. Hình phạt theo khoản 2 điều 125 đối với tội tội giết người do bị kích động mạnh

Phạt tù từ 3 năm đến 7 năm.

Tội giết người do bị kích động mạnh có mức hình phạt lên tới 7 năm tù
Tội giết người do bị kích động mạnh có mức hình phạt lên tới 7 năm tù – Nguồn ảnh minh họa: Internet

4. Căn cứ quyết định mức hình phạt đối với người phạm tội tội giết người do bị kích động mạnh là gì?

Tòa án căn cứ vào quy định tại Điều 125, cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự.

a. Các tình tiết tăng nặng đối với tội giết người do bị kích động mạnh

Các tình tiết tăng nặng đối với tội giết người do bị kích động mạnh có thể là

  • Tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm;
  • Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ có thai hoặc người đủ 70 tuổi trở lên;
  • Phạm tội đối với người bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc người lệ thuộc mình về mặt vật chất, tinh thần, công tác hoặc các mặt khác;

b. Các tình tiết giảm nhẹ đối với tội giết người do bị kích động mạnh

Các tình tiết giảm nhẹ được quy định Điều 51 của Bộ luật hình sự 2015. Đối với tội giết người do bị kích động mạnh, các tình tiết giảm nhẹ có thể là:

  • Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;
  • Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;
  • Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;
  • Người phạm tội là phụ nữ có thai;
  • Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;
  • Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;
  • Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;
  • Người phạm tội tự thú;
  • Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;
  • Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án;
  • Người phạm tội đã lập công chuộc tội;
  • Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;
  • Người phạm tội là người có công với cách mạng hoặc là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ.
  • Người phạm tội đầu thú

Các tình tiết giảm nhẹ đã được Bộ luật này quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung thì không được coi là tình tiết giảm nhẹ trong khi quyết định hình phạt.

Những lưu ý quan trọng:

Khi quyết định mức hình phạt đối với bị cáo tội tội giết người do bị kích động mạnh, Toà án có thể dựa vào Điều 54 Bộ luật hình sự 2015 để áp dụng các tình tiết giảm nhẹ, đó là:

  • Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật khi người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 của Bộ luật hình sự 2015.
  • Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng không bắt buộc phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật đối với người phạm tội lần đầu là người giúp sức trong vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể.

c. Phạm tội giết người do bị kích động mạnh nhưng chưa đạt thì hình phạt thế nào?

Đối với trường hợp phạm tội tội giết người do bị kích động mạnh nhưng chưa đạt tức là đối phương không chết, thì nếu hình phạt là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá ba phần tư mức phạt tù, căn cứ Điều 15 Bộ luật hình sự 2015.

d. Khi nào được loại trừ trách nhiệm hình sự đối với tội tội giết người do bị kích động mạnh?

Người phạm tội giết người do bị kích động mạnh không phải chịu trách nhiệm hình sự trong các trường hợp sau:

Tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự

Người thực hiện hành vi giết người trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự, căn cứ Điều 21 Bộ luật hình sự 2015.

Phòng vệ chính đáng

Người nào có hành vi giết người khi phòng vệ chính đáng thì không phạm tội. Tuy nhiên, người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự, căn cứ Điều 22 Bộ luật hình sự 2015.

e. Nếu phạm tội giết người do bị kích động mạnh nhưng người bị hại có đơn xin không truy tố thì có bị xử phạt không ?

Đối với tội giết người do bị kích động mạnh, cho dù người bị hại có đơn xin không truy tố thì người phạm tội vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.

f. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội tội giết người do bị kích động mạnh là bao lâu?

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với tội giết người do bị kích động mạnh, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 10 năm.

 

Trên đây là phần tư vấn của chúng tôi về tội giết người do bị kích động mạnh. Nếu bạn cần được tư vấn chi tiết và được giải đáp các thắc mắc trong từng trường hợp cụ thể, hãy gọi Tổng đài tư vấn pháp luật của Luật Thái An – luật sư sẽ giải thích cặn kẽ những gì chưa thể hiện được hết trong bài viết này.

5. Hướng bào chữa tội giết người do bị kích động mạnh như thế nào?

Tội giết người do bị kích động mạnh thuộc nhóm các tội xâm phạm sức khoẻ, tính mạng, danh dự, nhân phẩm con người. Nhóm tội này có những đặc thù riêng về người phạm tội, hành vi phạm tội, hậu quả của tội phạm dẫn đến những vấn đề thường gặp trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử vụ án.

Khi nhận bào chữa cho bị can, bị cáo, luật sư sẽ dựa vào các tình huống cụ thể để định hướng bào chữa cho thân chủ. Đó là xác định hướng như thế nào ? Các bạn hãy đọc bài viết này để có thông tin hữu ích

6. Dịch vụ luật sư bào chữa hình sự của Luật Thái An

Hiến pháp nước ta và Bộ luật tố tụng hình sự hiện hành đều quy định về quyền được thuê luật sư bào chữa trong các vụ án hình sự: “Người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư bào chữa hoặc người khác bào chữa”.

Sử dụng dịch vụ luật sư tư vấn và tham gia tố tụng là sự lựa chọn rất khôn ngoan. Bởi bạn sẽ hiểu rõ hơn về quyền và lợi ích hợp pháp của mình, quyền và lợi ích hợp pháp của bạn sẽ được bảo đảm.

Các luật sư Luật Thái An sẽ tham gia tố tụng với tư cách luật sư bào chữa cho bị cáo hoặc luật sư bảo vệ bị hại trong các vụ án hình sự. Chúng tôi sẽ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng tối đa, chúng tôi làm việc với sự tận tâm, uy tín, thù lao hợp lý.

Nguyễn Văn Thanh
Bài viết mới nhất của Nguyễn Văn Thanh (Xem tất cả)