Chế độ kế toán của hợp tác xã

Chế độ kế toán của hợp tác xã là gì? Hợp tác xã phải tuân thủ các quy định và hướng dẫn cụ thể do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành nào? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

1. Chế độ kế toán của hợp tác xã là gì?

Chế độ kế toán của hợp tác xã là hệ thống các nguyên tắc, phương pháp và quy định về kế toán được áp dụng riêng cho các hợp tác xã.

Chế độ kế toán của hợp tác xã là để phản ánh trên cơ sở các giao dịch kinh tế phát sinh và đã hoàn thành; phản ánh và cung cấp thông tin tài chính minh bạch, đầy đủ và kịp thời cho các cơ quan quản lý nhà nước, thành viên hợp tác xã và các bên liên quan khác.

Các quy định về chế độ kế toán dựa trên các quy định về:

  • Các tài khoản kế toán
  • Chứng từ
  • Sổ kế toán
  • Báo cáo kế toán

Chế độ kế toán của hợp tác xã cũng gồm những thành phần trên và được quy định cụ thể sau đây.

2. Quy định về tài khoản kế toán trong chế độ kế toán của hợp tác xã

Tài khoản kế toán dùng để phân loại và hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh tế, tài chính theo nội dung kinh tế. Hợp tác xã áp dụng hệ thống tài khoản kế toán hướng dẫn tại Phụ lục I – Thông tư 71/2024/TT-BTC đ phục vụ việc ghi sổ kế toán.

Ngoài ra, hợp tác xã được bổ sung các tài khoản chi tiết cho các tài khoản đã được quy định trong danh mục hệ thống tài khoản kế toán (Phụ lục I) ban hành kèm theo Thông tư nói trên để hạch toán chi tiết phù hợp với yêu cầu quản lý của hợp tác xã.

Trường hợp cần bổ sung tài khoản ngang cấp với các tài khoản đã được quy định trong danh mục hệ thống tài khoản kế toán (Phụ lục I) ban hành kèm theo Thông tư 71/2024/TT-BTC thì hợp tác xã phải thực hiện theo quy định của Luật Kế toán để đảm bảo thống nhất trong sử dụng tài khoản và trình bày thông tin trên báo cáo tài chính, tránh bỏ sót hoặc trùng lặp thông tin báo cáo tài chính.

Chế độ kế toán của hợp tác xã
Chế độ kế toán của hợp tác xã phải tuân thủ Luật Kế toán. Ảnh minh hoạ: Luật Thái An

3. Quy định về chứng từ kế toán trong chế độ kế toán của hợp tác xã

Chứng từ kế toán trong chế độ kế toán của hợp tác xã áp dụng cho các hợp tác xã thực hiện theo:

  • Quy định của Luật Kế toán;
  • Các văn bản hướng dẫn Luật Kế toán;
  • Các văn bản pháp luật khác có liên quan đến chứng từ kế toán;
  • Các quy định trong Thông tư 71/2024/TT-BTC.

Hợp tác xã được chủ động xây dựng, thiết kế biểu mẫu chứng từ kế toán. Tuy nhiên chứng từ kế toán trong chế độ kế toán của hợp tác xã phải đảm bảo những điều kiện sau:

  • Đảm bảo đầy đủ các nội dung chủ yếu của chứng từ kế toán quy định tại Luật Kế toán;
  • Phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý của hợp tác xã;
  • Đảm bảo kiểm soát chặt chẽ, an toàn tài sản, nguồn vốn,… của hợp tác xã, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Ngoài tuân thủ quy định Luật Kế toán và các văn bản hướng dẫn Luật Kế toán, chứng từ kế toán điện tử phải thực hiện quy định của:

  • Luật giao dịch điện tử, các văn bản hướng dẫn Luật giao dịch điện tử;
  • Luật quản lý thuế, các văn bản hướng dẫn Luật quản lý thuế;
  • Các văn bản pháp luật khác có liên quan.

Trường hợp hợp tác xã không tự xây dựng và thiết kế biểu mẫu chứng từ cho riêng đơn vị mình thì hợp tác xã áp dụng hệ thống biểu mẫu chứng từ kế toán và phương pháp lập chứng từ kế toán theo hướng dẫn tại Thông tư 71/2024/TT-BTC. 

4. Quy định về sổ kế toán trong chế độ kế toán của hợp tác xã

Các nội dung liên quan đến sổ kế toán trong chế độ kế toán của hợp tác xã thực hiện theo quy định:

  • Quy định về sổ kế toán tại Luật Kế toán;
  • Các văn bản hướng dẫn Luật Kế toán;
  • Các văn bản pháp luật khác có liên quan đến sổ kế toán;
  • Các quy định trong Thông tư 71/2024/TT-BTC.

Hợp tác xã được chủ động tự xây dựng biểu mẫu sổ kế toán của riêng mình.

Tuy nhiên, sổ kế toán trong chế độ kế toán của hợp tác xã phải đảm bảo sổ kế toán tự xây dựng đáp ứng:

  • Phù hợp với đặc điểm, hoạt động sản xuất, kinh doanh và yêu cầu quản lý của hợp tác xã;
  • Đảm bảo cung cấp thông tin về giao dịch kinh tế một cách minh bạch, đầy đủ, dễ kiểm tra, kiểm soát và dễ đối chiếu.

Trường hợp không tự xây dựng biểu mẫu sổ kế toán thì hợp tác xã áp dụng biểu mẫu sổ kế toán, phương pháp ghi sổ kế toán và hình thức sổ kế toán theo hướng dẫn tại Thông tư 71/2024/TT-BTC.

5. Quy định báo cáo tài chính trong chế độ kế toán của hợp tác xã

Các nội dung liên quan đến Báo cáo tài chính trong chế độ kế toán của hợp tác xã thực hiện theo quy định của:

  • Luật Kế toán;
  • Các văn bản hướng dẫn Luật Kế toán;
  • Các văn bản pháp luật khác có liên quan đến Báo cáo tài chính;
  • Các quy định trong Thông tư 71/2024/TT-BTC.

Hệ thống Báo cáo tài chính, biểu mẫu Báo cáo tài chính, nội dung và phương pháp lập, trình bày Báo cáo tài chính và các nội dung khác liên quan đến Báo cáo tài chính hợp tác xã thực hiện theo hướng dẫn tại Thông tư 71/2024/TT-BTC.

 

Luật Thái An cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp về chế độ kế toán dành cho hợp tác xã. Đảm bảo tuân thủ đúng các quy định pháp luật hợp tác xã hiện hành. Chúng tôi đồng hành cùng các hợp tác xã, giúp họ phát triển bền vững và minh bạch trong mọi hoạt động tài chính. Liên hệ với Luật Thái An ngay hôm nay để được tư vấn chi tiết và kịp thời!

Đàm Thị Lộc