Hướng dẫn thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc các cặp vợ chồng đa quốc tịch, vợ hoặc chồng làm ăn, sinh sống ở nước ngoài…không còn là chuyện hiếm. Khi việc ly hôn càng trở nên phổ biến thì các trường hợp ly hôn có yếu tố nước ngoài cũng ngày càng nhiều. Bài viết này dành riêng để tư vấn về trường hợp vợ chồng là công dân Việt Nam đang ở nước ngoài ly hôn thuận tình (còn gọi là thuận tình ly hôn khi cả hai đang ở nước ngoài hoặc thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài)

1. Khái niệm ly hôn thuận tình

Ly hôn thuận tình là việc cả hai bên đồng ý chấm dứt hôn nhân, đồng thời thống nhất về các vấn đề liên quan như chia tài sản, quyền nuôi con.

Điều kiện ly hôn thuận tình gồm: cả hai bên đều đồng ý ly hôn; không có tranh chấp về tài sản chung, quyền nuôi con hoặc đã có thỏa thuận; không vi phạm các quy định của pháp luật.

Chi tiết có tại bài viết sau:

>>> Xem thêm: Làm thế nào ly hôn thuận tình ?

2. Thuận tình ly hôn khi cả hai đang ở nước ngoài hoặc thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài)

Cả hai vợ chồng là công dân Việt Nam đang sinh sống ở nước ngoài ly hôn (còn gọi là thuận tình ly hôn khi cả hai đang ở nước ngoài hoặc thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài) là một trường hợp ly hôn có yếu tố nước ngoài. Vợ chồng có thể đang học tập, làm việc, cư trú lâu dài tại nước ngoài. Để tìm hiểu về ly hôn có yếu tố nước ngoài, bạn có thể đọc bài viết sau:

>>> Xem thêm: Quy định về ly hôn có yếu tố nước ngoài

Nói một cách ngắn gọn, yếu tố nước ngoài xuất hiện khi ít nhất một trong hai bên có quốc tịch hoặc thường trú ở nước ngoài hoặc kết hôn theo pháp luật nước ngoài. Việc này tạo ra các vấn đề pháp lý như: áp dụng pháp luật của nước nào? việc thừa nhận và thi hành án ly hôn? thỏa thuận phân chia tài sản, quyền nuôi con tại nước ngoài.

Do đó, bạn cần tìm kiếm sự tư vấn từ luật sư có kinh nghiệm để hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật và bảo vệ quyền lợi của mình.

3. Toà án nào có thẩm quyền giải quyết việc công dân Việt Nam ở nước ngoài ly hôn thuận tình ?

Việc xác định thẩm quyền giải quyết của Toà án là rất quan trọng, vì nếu nôp đơn ly hôn không đúng thì Toà sẽ không giải quyết ly hôn và đơn sẽ bị trả lại dẫn tới thời gian ly hôn kéo dài hơn rất nhiều.

Trường hợp cả hai vợ chồng là công dân Việt Nam đang sinh sống ở nước ngoài ly hôn (còn gọi là thuận tình ly hôn khi cả hai đang ở nước ngoài hoặc thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài) thì Toà án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết không ?

Ở đây có hai trường hợp:

  • Nếu hai vợ chồng cùng ở một nước (thí dụ cùng ở nước Đức) thì Toà án Đức có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn
  • Nếu hai vợ chồng ở hai nước khác nhau (thí dụ một người ở Đức, một người ở Nga) thì Toà án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết

căn cứ khoản 3 điều 127 Luật hôn nhân gia đình 2014:

Trong trường hợp bên là công dân Việt Nam không thường trú ở Việt Nam vào thời điểm yêu cầu ly hôn thì việc ly hôn được giải quyết theo pháp luật của nước nơi thường trú chung của vợ chồng; nếu họ không có nơi thường trú chung thì giải quyết theo pháp luật Việt Nam.

Trong trường hợp Toà án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết thì toà án cấp tỉnh (toà án tỉnh hoặc toà án thành phố trực thuộc trung ương) có thẩm quyền giải quyết (căn cứ Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015).

Do thuộc trường hợp ly hôn thuận tình nên toà án cấp tỉnh nơi người vợ hoặc người chồng ở Việt Nam cư trú cuối cùng trước khi rời Việt Nam có thẩm quyền giải quyết (căn cứ Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015).

Thẩm quyền giải quyết thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài
Thẩm quyền giải quyết ly thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài thuộc về ai ? – ảnh minh hoạ: Luật Thái An

Lưu ý:

Nhiều khách hàng hỏi chúng tôi: Đại sứ quán Việt Nam tại nước ngoài có thể giải quyết thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài không? Câu trả lời là KHÔNG. Việc giải quyết ly hôn chỉ thuộc thẩm quyền của Toà án nhân dân, theo quy định tại điều Điều 29 Bộ Luật Tố tụng dân sự 2015:

Điều 29. Những yêu cầu về hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án

  1. …

  2. Yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn.

Ngoài ra, pháp luật không quy định cơ quan ngoại giao có thẩm quyền giải quyết ly hôn.

4. Để thuận tình ly hôn khi cả hai đang ở nước ngoài, cả hai vợ chồng đang ở nước ngoài phải về Việt Nam?

Thông thường thì vợ chồng phải ra toà để làm thủ tục ly hôn thuận tình.

Tuy nhiên, trường hợp cả hai vợ chồng là công dân Việt Nam đang sinh sống ở nước ngoài ly hôn (còn gọi là thuận tình ly hôn khi cả hai đang ở nước ngoài hoặc thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài), cả hai vợ chồng ở đang nước ngoài không nhất thiết phải về Việt Nam. Chỉ cần một người về Việt Nam làm thủ tục ly hôn.

Hướng dẫn thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài

5. Thủ tục ly hôn khi đang ở nước ngoài

Thủ tục ly hôn khi đang ở nước ngoài gồm các bước như sau:

Bước 1 thủ tục ly hôn khi đang ở nước ngoài: Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài gồm:

  • Đơn ly hôn thuận tình (có chữ ký của hai vợ chồng)
  • Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính)
  • Hộ chiếu của người vợ hoặc chồng là người nước ngoài
  • Hộ chiếu, căn cước công dân của vợ hoặc chồng là công dân Việt Nam
  • Giấy khai sinh của con (nếu có con chung)

Lưu ý:

  • Hộ chiếu của người nước ngoài phải được xác nhận bởi Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Việt Nam
  • Nếu bạn đăng ký kết hôn ở nước ngoài sẽ phải làm thủ tục ghi chú kết hôn theo quy định tại Điều 34 Nghị định 123/2015/NĐ-CP (công nhận việc kết hôn ở nước ngoài)

Bước 2 thủ tục ly hôn khi đang ở nước ngoài: Nộp hồ sơ tại Toà án

Bước tiếp theo là nộp ly hôn khi đang ở nước ngoài tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Bạn cần hiểu rõ Toà án có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn của mình: Nếu bạn nộp hồ sơ sai địa chỉ thì Toà án sẽ trả lại đơn, do đó bạn sẽ mất rất nhiều thời gian.

Hồ sơ có thể nộp trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi qua đường bưu điện, chi tiết có tại bài viết QUY TRÌNH NỘP ĐƠN LY HÔN.

Bước 3 thủ tục ly hôn khi đang ở nước ngoài: Tòa án xem xét hồ sơ

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đơn yêu cầu và tài liệu, chứng cứ kèm theo, Chánh án Tòa án phân công Thẩm phán giải quyết đơn yêu cầu.

Trường hợp đơn yêu cầu chưa ghi đầy đủ nội dung theo quy định thì Thẩm phán yêu cầu sửa đổi, bổ sung trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu. Hết thời hạn quy định mà người yêu cầu không sửa đổi, bổ sung đơn yêu cầu thì Thẩm phán trả lại đơn yêu cầu cùng tài liệu, chứng cứ đính kèm.

Bước 4 thủ tục ly hôn khi đang ở nước ngoài: Tòa án thụ lý

Trường hợp xét thấy hồ sơ ly hôn khi đang ở nước ngoài đã đủ điều kiện thụ lý thì Thẩm phán thực hiện như sau:

  • Thông báo cho người yêu cầu về việc nộp lệ phí trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo nộp lệ phí, trừ trường hợp người đó được miễn hoặc không phải nộp lệ phí theo quy định của pháp luật về phí, lệ phí;
  • Tòa án thụ lý đơn yêu cầu khi người yêu cầu nộp cho Tòa án biên lai thu tiền lệ phí;

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu, Tòa án phải thông báo bằng văn bản cho người yêu cầu, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết việc dân sự, cho Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý đơn yêu cầu.

Thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu là 01 tháng, kể từ ngày Tòa án thụ lý đơn yêu cầu.

Bước 5 thủ tục ly hôn khi đang ở nước ngoài: Tòa án mở phiên họp giải quyết vụ việc

Tòa án phải mở phiên họp để giải quyết vụ việc thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày ra quyết định mở phiên họp. Toà án sẽ ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn.

Lưu ý: Nếu như đối với các trường hợp ly hôn thông thường khác, vợ chồng phải ra toà để thực hiện phiên hoà giải thì trong trường hợp này, sẽ không có phiên hoà giải đó do một bên vợ hoặc chồng đang ở nước ngoài.

6. Thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài thời gian bao lâu?

Dựa vào các bước thủ tục như trình bầy ở trên, thời gian thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài là 2-4 tháng.

7. Uỷ quyền thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài được không ?

Vợ chồng thực hiện thủ tục thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài nhưng lại mong muốn ủy quyền cho người khác.

Mặc dù pháp luật cho phép việc ủy quyền đối với rất nhiều công việc, nhưng đối với việc kết hôn và ly hôn thì pháp luật có những quy định chặt chẽ hơn nhiều.

Điều 85 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 có “Đối với việc ly hôn, đương sự không được ủy quyên cho người khác thay mặt mình tham gia tô tụng’.

Lý do là việc kết hôn và ly hôn gắn liền với quyền nhân thân của mỗi người, nên việc ủy quyền tiềm ẩn rủi ro về sự thiếu trung thực, không phản ánh đúng ý chí của đương sự.

Vợ, chồng không thể uỷ quyền ly hôn nói chung, không thể uỷ quyền thuận tình ly hôn có yếu tố nước ngoài nói riêng. Tuy nhiên, vợ hoặc chồng có thể nhờ luật sư hỗ trợ tối đa việc ly hôn của mình nhưng bắt buộc phải có mặt khi Toà án triệu tập đương sự. Luật sư có thể tư vấn cho vợ, chồng các vấn đề pháp lý liên quan (chấm dứt hôn nhân, nuôi con, chia tài sản…), viết đơn ly hôn, chuẩn bị hồ sơ.

8. Lời khuyên cho bạn khi làm thủ tục thuận tình ly hôn khi đang ở nước ngoài

Để quá trình thuận tình ly hôn khi ở đang nước ngoài diễn ra xuôn xẻ và bảo đảm quyền và lợi ích, bạn nên nhờ luật sư có kinh nghiệm tư vấn quyền lợi và nghĩa vụ trong lĩnh vực này.

Luật sư sẽ giúp xác định được quyền và nghĩa vụ của từng bên, cũng như những hệ lụy pháp lý có thể xảy ra. Thông qua việc tư vấn, luật sư sẽ hỗ trợ việc lập kế hoạch chi tiết cho quá trình ly hôn, từ việc lựa chọn tòa án có thẩm quyền, quyết định áp dụng luật pháp của quốc gia nào, cho đến việc xác định cách thức phân chia tài sản và quyền nuôi con.

>>> Xem thêm: Dịch vụ ly hôn có yếu tố nước ngoài

Nguyễn Văn Thanh
Bài viết mới nhất của Nguyễn Văn Thanh (Xem tất cả)